De eerste modules van het DUTO-raamwerk zijn nu beschikbaar. Deze modules zijn door de Standaardisatieraad vastgesteld op 4 juli 2023 en gepubliceerd op de website van het NA. Voor de overige modules wordt van maandag 2 oktober tot en met vrijdag 29 oktober een openbare review georganiseerd.
De twee modules die we nu gepubliceerd hebben, zijn een inleiding op het DUTO-raamwerk. De eerste module zet de waarde van duurzame toegankelijkheid van overheidsinformatie uiteen. Vanuit drie invalshoeken (publieke waarde, legitimiteit en efficiënt overheidshandelen) staat beschreven waarom duurzaam toegankelijke overheidsinformatie zo belangrijk is en op welke vlakken er hiermee winst te behalen is voor organisaties. In de tweede module staan de zes kenmerken van duurzaam toegankelijke overheidsinformatie op een rijtje: vindbaar, beschikbaar, leesbaar, interpreteerbaar, betrouwbaar en toekomstbestendig. Deze modules zijn geschreven voor een breed publiek. Ze zijn bedoeld om binnen je organisatie het gesprek over het ‘wat’ en ‘waarom’ van duurzame toegankelijkheid aan te gaan.
De overige modules van het raamwerk vormen het DUTO-ontwerpstelsel. Aan de hand hiervan kunnen overheidsinstellingen ontwerpkeuzes maken om zo hun informatie duurzaam toegankelijk te maken. Het ‘hoe’ van duurzame toegankelijkheid, dus. Deze modules werken de functionele modeleisen en organisatorische randvoorwaarden uit waaraan informatiesystemen moeten voldoen om duurzaam toegankelijk te zijn. De modeleisen en randvoorwaarden zijn ingedeeld op basis van vijf DUTO-processen (registreren, vernietigen, migreren, bewaren en ter beschikking stellen) en de DUTO-functies die deze processen ondersteunen. En om maatregelen te treffen die passend zijn binnen de bestaande context van een overheidsorganisatie, worden lichtere en zwaardere niveaus van maatregelen beschreven. En verschillende implementatiepatronen. Eerst in algemene zin in een generieke module (module 3) en daarna in meer detail in een afzonderlijke module voor elk van de vijf DUTO-processen (modules 4 tot 8). Het geheel is zo een systematiek om ontwerpkeuzes te maken.
De meest recente conceptteksten van deze modules zijn hier beschikbaar
UDPATE 15/9: Een blogpost die het ontwerpstelsel in meer detail toelicht, is nu beschikbaar.
Het is de bedoeling om het DUTO-ontwerpstelsel vast te stellen als onderdeel van de norm. Dat wil zeggen dat in deze modules een gedeelde, gezamenlijke werkwijze wordt beschreven die berust op consensus. Daarom organiseren we van 2 oktober tot en met 29 oktober een openbare reviewronde. Om vast te stellen dat die consensus daadwerkelijk aanwezig is. Én om te zorgen dat informatieprofessionals die met DUTO aan de slag willen, ook allemaal hun ei kwijt kunnen.
De conceptmodules zijn vanaf maandag 2 oktober beschikbaar, samen met een formulier. In het formulier geef je per opmerking aan wat je voorstel is, of wat er bijvoorbeeld niet duidelijk is. En welke prioriteit je opmerking heeft. Het ingevulde formulier stuur je naar reviewkennisproducten@nationaalarchief.nl o.v.v. Review DUTO-raamwerk. Hiervoor heb je tot zondag 29 oktober de tijd. Daarna wordt de feedback gebundeld en in samenspraak met de redactiegroep verwerkt. Na afloop van de reviewronde leggen we verantwoording af over hoe we de feedback precies meegenomen hebben.
Naar het reviewformulier en de conceptmodules
Samenwerken met het werkveld is een wezenlijk onderdeel van het ontwikkelen van normen en handreikingen. Dit gebeurt in de vorm van een openbare review maar ook door middel van het redactieproces. En ook via feedbacksessies of reacties op blogs.
Eerdere blogposts en feedbacksessies over het DUTO-raamwerk12 april 2023 - update en aankondiging feedbacksessie (26-4) over DUTO-processen Ter beschikking stellen, Bewaren, en Migreren
30 november 2022 - update en aankondiging feedbacksessie (20-12) over generieke module en de DUTO-processen Registreren en Vernietigen.
30 augustus 2022 - update en aankondiging feedbacksessie (13-9) over implementatiepatronen en het DUTO-proces Vernietigen
30 mei 2022 - update en aankondiging feedbacksessie (16-6) over de DUTO-kenmerken
6 april 2022 - update en aankondiging feedbacksessie (26-4) over waarde van duurzaam toegankelijke overheidsinformatie
2 december 2021 - eerste aankondiging van de herziening van de DUTO-eisen
Ook informele contacten met collega's die met DUTO aan het werk zijn, vormen een bron van inspiratie. Het is heel waardevol om nu al te horen wat de eerste ervaringen met het DUTO-raamwerk zijn. Aarzel dus vooral niet om contact op te nemen om je ervaringen met ons te delen. En ook als je deel wil nemen aan een koploperstraject. Of als je gewoon eens wilt sparren over wat het DUTO-raamwerk voor jouw organisatie kan betekenen! Plaats je reactie hieronder of neem contact op met Vincent Post via vincent.post@nationaalarchief.nl
Samenvatting: Het Nationaal Archief ontwikkelt het DUTO-raamwerk. Omdat dit deels normerend is, gaat vanaf 2 oktober een openbare review van start. Ben je een informatieprofessional die concreet met duurzame toegankelijkheid aan de slag wil? Dan is dit dé kans om te zorgen dat dit instrument ook voor jou toepasbaar is!
We hebben 15 augustus de eerste module van de handreiking duurzame toegankelijkheid(DUTO) van gegevens...
Samenvatting: Alle modules van het DUTO-raamwerk zijn gepubliceerd. Overheidsorganisaties die concreet met duurzame toegankelijkheid aan de slag willen, kunnen dit kennisproduct daarvoor inzetten. In deze blogpost lees je meer over het DUTO-raamwerk en hoe de input uit de openbare review (oktober 2023) verwerkt is.