DUTO-update: eerste stappen

Zoals eerder werd aangekondigd in een blog op KIA, zijn we bij het Nationaal Archief bezig met de actualisatie van de huidige DUTO-eisen. Uit onderzoek onder gebruikers is namelijk gebleken dat de huidige DUTO-eisen te abstract en lastig te vertalen zijn naar concrete maatregelen. De DUTO-eisen zijn ook toe aan een update door technologische ontwikkelingen en veranderende wetgeving. Redenen te meer om de DUTO-eisen grondig te herzien. De eerste stappen zijn al gezet en via deze blog nemen we jullie mee in wat we gedaan hebben en wat er komen gaat.

Het nieuwe raamwerk in het kort

Het nieuwe DUTO-raamwerk heeft een gelaagde opbouw. Deze lagen gaan van abstract naar concreet. Op het hoogste abstractieniveau geven we antwoord op de vraag: waarom is duurzame toegankelijkheid belangrijk? De tweede laag bevat een uitwerking van de DUTO-kenmerken: beschikbaar, leesbaar, vindbaar, interpreteerbaar, betrouwbaar en toekomstbestendig. Deze kenmerken worden vertaald naar functies. Per functie komen er model-eisen. Omdat er meerdere wegen zijn die naar Rome leiden, beschrijven we per functie enkele implementatiepatronen. Tot slot beschrijven we hoe modeleisen kunnen worden vertaald naar specifieke maatregelen.

Redactiegroep bijeen

Voor het ontwikkelen van het nieuwe DUTO-raamwerk is een redactiegroep samengesteld. In de redactiegroep zitten experts van overheidsorganisaties, centraal en decentraal, en archiefinstellingen. De redactieleden helpen met de inhoudelijke uitwerking, maar ook met dilemma’s, vraagstukken en prioritering. De redactiegroep voor het DUTO-raamwerk is ondertussen twee keer bijeengekomen.

In de redactiegroep is onder meer gesproken over welke terminologie we gaan gebruiken. Hebben we het over ‘doelen’ of over ‘publieke waarden’? Hebben we het over ‘principes’, ‘kenmerken’ of ‘kwaliteitsdoelen’? En hoe zorgen we dat het goed aansluit op bijvoorbeeld de NORA? Hier zijn we op dit moment nog niet helemaal uit.

Waarom DUTO?

We zijn aan de slag gegaan met het eerste onderdeel van het raamwerk: waarom is duurzame toegankelijkheid belangrijk? Duurzame toegankelijkheid draagt namelijk bij aan bepaalde publieke waarden. Het is belangrijk om deze achterliggende doelstellingen te definiëren. Alleen wanneer je weet welk doel je nastreeft, kun je passende maatregelen nemen. Deze doelstellingen hebben we gebaseerd op wet- en regelgeving.

Bij de zoektocht kwamen we voor informatieprofessionals bekende doelen tegen, bijvoorbeeld: transparante overheid. We hebben ook doelen beschreven die wellicht minder voor de hand liggen, zoals ‘het bijdragen aan klimaatdoelstellingen’.

We zijn de uitwerking nu aan het aanscherpen, op basis van het gesprek dat we met de redactiegroep hebben gehad. Op 26 april organiseren we bovendien een openbare, online feedbackbijeenkomst waarin we het werk tot nu toe zullen toelichten. We nodigen je van harte uit om daaraan deel te nemen en je mening te geven!

Aan de slag met de DUTO-kenmerken

Inmiddels zijn we gestart met het volgende onderdeel van het raamwerk: de DUTO-kenmerken. We hebben het dan over de kenmerken van duurzame toegankelijkheid: beschikbaar, leesbaar, vindbaar, interpreteerbaar, betrouwbaar en toekomstbestendig is. Deze kenmerken worden naar verwachting ook opgenomen in de nieuwe Archiefregeling (zie deze blog van Marieke Klomp). We gaan daarbij uit van de bestaande kenmerken binnen DUTO, maar kijken of de inhoudelijke beschrijving nog goed aansluit op hoe het vernieuwde DUTO-raamwerk is opgezet. Hierover zullen we in onze volgende blog meer vertellen.

Feedbacksessie

Nu de eerste stappen zijn gezet, zijn we erg benieuwd naar het commentaar van jou als vakgenoot! Ben jij geïnteresseerd in de DUTO-ontwikkelingen, sluit dan aan tijdens de online feedbacksessie op 26 april van 10.00-11.00u. Klik hier voor het agenda-item op KIA over de feedbacksessie.

Meer weten?

Heb je vragen of suggesties? Neem dan contact op met Jasper Slob (jasper.slob@nationaalarchief.nl) of Rens Ouwerkerk (rens.ouwerkerk@nationaalarchief.nl). Of reageer hieronder.