Handreiking Actief openbaar maken doe je zo! - RDDI
In de handreiking Actief openbaar maken doe je zo! vind je: • De verschillende stappen die aan bod ko...
Welke gemeente heeft ervaring met het opstellen van een lijst met gevoelige panden voor het beperken van de openbaarheid van bouwdossiers? Welke panden hebben jullie op deze lijst gezet? Hebben jullie je beperkt tot gebouwen van Defensie en de politie of hebben jullie bijvoorbeeld ook gemeentelijke panden, infrastructuur en ziekenhuizen hierin opgenomen? Voor het goed inrichten van ons e-depot zijn wij zoekende naar de juiste beperkingen. Elke input hierin is daarom van harte welkom. Alvast bedankt voor de reacties.
Reacties
Bij de ABG-gemeenten hadden we de volgende soorten panden op de lijst(en) staan:
Aanvankelijk hadden we alleen een lijst voor de bouwvergunningen, maar toen we de milieuvergunningen gingen digitaliseren kwamen er wat categorieën bij zoals bedrijven, een gasdistributiepunt en de rioolwaterzuivering.
De lijsten kwamen tot stand in overleg met de afdeling Vergunningen. Raadzaam is wel om wat zaken zelf in de gaten te houden zoals het sluiten van banken of het plaatsen van nieuwe geldautomaten. Ook bij de komst van een nieuwe burgemeester wil wel eens vergeten worden om de dossiers m.b.t. het nieuwe woonadres dicht te zetten.
Vanuit ons archief gaven we laatst deze lijst mee aan een gemeente. Denk er daarnaast ook aan dat je de wettelijke grond van beperking moet meegeven en op welke termijn het dossier/stuk openbaar wordt (zou ook automatisch berekend kunnen worden o.b.v de grondslag).
- Banken
- Gevangenissen
- Politiebureau
- Militaire en semimilitaire objecten
- Opvangtehuizen / Blijf van mijn lijf huizen
- Geldautomaten
- Station
- Drinkwaterproductiefaciliteiten
- Hoogspanning schakelstations
- Ambtswoning van de burgemeester
Er is vorig jaar een kennissessie georganiseerd vanuit de KVAN over beschikbaar stellen van bouwdossiers. Daar is dit onderwerp ook ter sprake gekomen. Ging voornamelijk over auteursrechten en persoonsgegevens, maar ook over de beperking in de openbaarheid van gevoelige objecten. Mijn organisatie (gemeente Amsterdam) heeft daaraan ook een bijdrage geleverd. In bijgevoegde link een overzicht van wat er besproken. Daar wordt verwezen naar een kennisdocument waarin in bijlage 2 (laatste pagina) een mooie opsomming staat van categorieën van gevoelige objecten.
KVAN - Kennisdocument - beschikbaar stellen van bouwdossiers
315.2-Kennisdocument-Bouwdossiers-KVAN-2024.pdf (PDF, 680 KB)
We zijn op dit moment bij ons in het archief ook bezig met het opstellen van een lijst met gevoelige panden, we vonden dat de bijgevoegde lijst van gemeente Oosterhout een goede basis biedt.
Uitsluitingslijst_gemeente_Oosterhout_2021.pdf (PDF, 73 KB)
Wij hebben in Zwolle ook het ziekenhuis, de rechtbank, een olieopslag en twee chemische fabrieken op de lijst staan.
Naast alle bovengenoemde objecten hebben wij ook de musea op de lijst staan
Op welk moment in het proces voegen jullie de openbaarheidsbeperkingen toe? Mijn voorkeur zou het hebben om direct bij de eerste registratie de openbaarheidsbeperkingen toe te voegen en niet pas vlak voor het overbrenging of pas na het overbrengen, omdat je er anders in het kader van de WOO niet zoveel meer aan hebt. En maken jullie gebruik van alle attributen onder 'beperking gebruik' van het MDTO? Bijvoorbeeld 'beperking gebruik termijn' en 'trigger start looptijd'. Ik zie enkel de looptijden 110j BSN, 75 STAAT en 20j OVERIG, maar vanaf welk moment en zijn dit altijd de toe te passen termijnen?
Iedereen heel erg bedankt voor jullie input, wat mooi om te zien hoe verschillende archiefinstellingen hier mee om gaan. Wij gaan jullie feedback gebruiken voor het opstellen van onze lijst.
Het zou inderdaad het mooiste zijn als de beperkingen direct bij registratie meegegeven worden. Ook dit gaan wij opnemen in ons proces.
Op dit moment zijn wij bezig met het ordenen van oude bouwvergunningen voor ons e-depot en moeten wij dus achteraf deze lijst nog toepassen. Zeker niet ideaal en ook niet zoals het hoort maar wel noodzakelijk.
Toch blijven er bij mij een aantal juridische vragen liggen. 1) als een object meerdere gebruikers heeft (bijvoorbeeld: benedenetage een bank en boven een woning). Volgens de de huidige Archiefwet splitsen we een dossier niet, dus zou naar ons gevoelen een gebruiker van een gevoelig object toestemming tot moeten geven aan de woninghuurder/eigenaar die in het andere deel wil verbouwen en daarvoor tekeningen in wil zien.2) hoe gaan we om met het verschil tussen eigenaren en gebruikers van een object?
3) ten slotte tobben wij met de vraag hoe we de tekeningen van gevoelige objecten in openbaarheid beperken, want wat vandaag een gevoelig object is kan dat morgen niet meer zijn en sommige objecten blijven veel langer dan 75 of 100 jaar een gevoelig object (stadhuis bijvoorbeeld). Hoe leg je dat vast? Mijn mening is, dat je zo'n lijst gevoelige objecten moet vertalen naar een 'besluit beperkt openbaar achteraf' (zie de handreiking van de VNG 'beperkt waar het moet'), maar hoe leg je dat vast in zulke situaties?
Goede vragen Theo. Ik heb dezelfde vragen.
Deze vragen raken aan het beheer van gegevens die van belang zijn voor de openbaarheid. Archiefinstellingen zullen nauwere banden moeten onderhouden met afdelingen vergunningverlening etc. De vraag is of je daarmee alle veiligheidsrisico’s afdekt. Zolang bijvoorbeeld een gebruiker geen vergunning nodig heeft, kan een huurder buiten beeld blijven. Wie weet er dan dat een pand eigenlijk gevoelig is geworden?
Gevoeligheid als zodanig telt niet voor de wet en zal dus zo nodig vertaald moeten worden naar openbaarheidsbeperkingen en/of besluiten om tekeningen van dergelijke panden niet online te zetten.
De nieuwe Archiefwet maakt het makkelijker om alsnog een beperking op de openbaarheid op te leggen (art. 7.5), maar hiervoor is een trigger nodig, dus informatie-uitwisseling.
In de praktijk blijven er voetangels en klemmen. Het lijkt me niet zo problematisch als een pand verandert van ‘gevoelig’ naar ‘gewoon’. Ingewikkelder is het omgekeerde: dat een gebouw van functie verandert van bijvoorbeeld winkel naar politiewijkbureau, of van woning naar ambtswoning, terwijl de tekeningen van zo’n pand al online toegankelijk waren of mogelijk in kopie circuleren.
Nog een paar overwegingen:
Terzijde: er is bij het Nationaal Archief een nieuwe handreiking openbaarheid bij en na overbrenging in de maak, als vervanger van de brochure “Openbaar tenzij”.