Korte impressie van de Studiedag Virtuele Studiezaal in de Zeetoren (Hoek van Holland) 8 november 2010
Op maandag 8 november 2010 werd door het Erfgoedhuis Zuid-Holland in samenwerking met de kring van Zu...
26,9 miljoen scans online
- feb 2011
- Bennie Blom
- ·
- Aangepast jun 2024
- 4
- 123
In het kader van 200 jaar burgerlijke stand had ik bedacht het wel en wee van de in 1811 aangegeven geborenen in mijn woonplaats (Zevenbergen) uit te zoeken. Inmiddels is 97% (97 van de 100) achterhaald. Het levert vele statistisch leuke info op. Zo zijn er 49 vrouwen en 51 mannen, gemiddelde leeftijd van de 97 is 40,5 jaar. De jongste werd slechts 5 dagen en de oudste 95 jaar. Velen blijven in de regio wonen maar er zijn er bij die weg gaan en voor eerst uit het zicht verdwijnen. En dan is GenLias (voor nu) erg handig. Zo bleek er iemand te zijn overleden in Ambt-Ommen. In de registratie stond echter alleen het jaartal en was het niet helemaal zeker dat het de betrokken persoon was maar omdat ook de vermoedelijke registratie van haar partner in Ambt-Ommen was kon het bijna niet missen. Een reis naar Zwolle kon ik niet op korte termijn regelen dus bedacht ik een verzoek te doen op het Stamboomforum. En verhipt daar kwam heel spoedig een reactie. Toen mijn vraag was hoe of dat zo snel kon en of die gegevens wellicht online stonden kreeg ik een bevestigend antwoord. Familysearch.org heeft namelijk bijna de gehele burgerlijke stand van Nederland online staan. Natuurlijk zonder index maar als je de datum weet (bijvoorbeeld via GenLias of Digitale Stamboom) dan is het een koud kunstje de digitale versie van de originele akte terug te vinden.
Deze digitale verzameling levert overigens veel creativiteit op bij genealogen. Zo zijn er veel discussies geweest over hoe deze scans nu te downloaden zijn. Er zijn webpagina's gemaakt die de verschillende series en reeksen toegankelijk maken. Daar worden scripts gemaakt zodat een serie eenvoudig kan worden gedownload. En hoewel het eerst via commandlinescripts ging in Linux, verkreeg ik van Yvette de mededeling dat het ook simpel met twee Firefox extensies gaat. Ik neem dan ook aan dat vele genealogen aan het downloaden zijn geslagen en vele handen maken licht werk! Dat betekent volgens mij dat binnenkort door genealogen al deze scans zijn gedownload en met een kwestie van organiseren en 2.0 techniek raadpleegbaar.
Inmiddels staan er volgens http://www.genver.nl/ zo'n 26.870.746 scans online bij Familysearch.org.
En nu bedacht ik me wat moeten we als archiefinstellingen nu doen? Ik dacht aan deze mogelijkheden:
a) In de stress schieten en als de wiedeweerga Familysearch verzoeken de scans offline te halen of achter een login, desnoods via de rechter afdwingen?
b) Het zijn beloop laten en ons niets van aantrekken gewoon onze eigen gang gaan ?
c) Of zou een samenwerking en combineren van indexgegevens en scans niet iets zijn? Wellicht is het zo dat hun digitaliseringskwaliteit voor ons onvoldoende is voor preservatie maar wat ik merk is het voor informatief gebruik online ruim voldoende.
d) Of een ander innovatief plan.
Wat denken jullie?
Verken
Gebruikers en onderzoeksbeleving
Het is zover, de kleine, een dochter, Nienke genaamd, van ruim 8 pond is geboren. Nu komt het erop aan...
Wat mag het kosten?
Zou het wenselijk zijn om de kosten voor het online beschikbaar stellen van nadere toegangen maar ook ...
Reacties
Bennie,
> a) In de stress schieten en als de wiedeweerga Familysearch verzoeken de scans offline te halen of achter een login, desnoods via de rechter afdwingen?
Waarom? Het enige wat ik mij zou kunnen bedenken is dat de partij (NA?) die FamilySearch ooit toestemming gaf de boel de digitaliseren bepaalde restricties had bedongen. Maar dan nog, als FamilySearch zich niet aan afspraken houdt (waar ik geen weet van heb), zou ik eerst eens in overleg gaan.
> b) Het zijn beloop laten en ons niets van aantrekken gewoon onze eigen gang gaan ?
Nee!!! Er is een boel scans beschikbaar, ik hoop dat je die als archief ook beschikbaar stelt aan je gebruikers of er naar verwijst. Ga alsjeblieft niet de BS zelf nog eens scannen!
Wat dit voorbeeld ook heel mooi laat zien is de kracht van de "crowd". Heel veel vrijwilligers die zich inzetten om te indexeren. Maak hier gebruik van. Sluit je bijvoorbeeld aan bij velehanden.nl!
> c) Of zou een samenwerking en combineren van indexgegevens en scans niet iets zijn? Wellicht is het zo dat hun digitaliseringskwaliteit voor ons onvoldoende is voor preservatie maar wat ik merk is het voor informatief gebruik online ruim voldoende.
Inderdaad!
> d) Of een ander innovatief plan.
Ik wil pleiten voor een register van gescand materiaal zodat er geen dubbel (scan/index/transcript)werk wordt verricht!
Want dat lijkt dus wel te gebeuren, een voorbeeld: Petrus Blom en Henrica Donkers, traden op 10 februari 1858 in Veldhoven (NB) in het huwelijk. Dit feit is vastgelegd in BS Veldhoven Deel 12 Jaar 1858 Akte 3. Deze akte kun je inzien via de Digitale Stamboom (http://eindhoven.digitalestamboom.nl/scan.aspx?book=H&id=41074) èn via FamilySearch (https://www.familysearch.org/s/image/show#uri=https%3A//api.familysearch.org/records/pal%3A/MM9.1.i/dgs%3A004624109.004624109_00033 ga naar image 5). Een oplettend persoon zal zien dat het hierbij gaat om twee verschillende akten gaat van hetzelfde feit. Persoonlijk vind ik trouwens de FamilySearch scan van hogere kwaliteit. Maar ik hoop dat het beperkte budget dat beschikbaar is voor digitaliseren slim wordt ingezet!
In aanvulling op het Scanregister: uiteraard open data (zodat derden er weer mooie diensten meer kunnen maken, zoals Scans zoeken) en ik hoop dat Van Papier Naar Digitaal ook hierin meedoet (ook een grote bron van scans en indexerende vrijwilligers).
Ik vind van de beide Veldhovense scans het exemplaar van het RHCe toch iets beter van kwaliteit, al is het maar omdat ie in kleur is - beide zijn overigens prima leesbaar. Het verschil zit hem in het feit dat de Mormonen de rechtbankregisters van de Burgerlijke Stand hebben verfilmd (en later gescand) en dat in dit geval Eindhoven natuurlijk is uitgegaan van hun gemeentelijke registers.
Misschien had iedereen het op de klompen kunnen aanvoelen, maar voor velen was het toch nog behoorlijk verrassend toen Familysearch.org ineens met die scans online kwam.
Ik heb een tijdje terug van de projectleider van WieWasWie eens begrepen dat er ooit afspraken waren gemaakt dat dit niet zou gebeuren, en dat het "opgelost" was. Het fijne weet ik er niet van, noch wat er vanuit de kant van bijvoorbeeld WieWasWie eventueel nog voor concrete acties zijn ondernomen. Het is immers een bedreiging voor hun 'business model'.
Mijn persoonlijke mening: als er ooit afspraken zijn gemaakt, dan lijkt het me helder dat die nageleefd moeten worden, tenzij in overleg anders wordt besloten. Indien die afspraken er niet zijn, dan hebben ze in Salt Lake City mijn hartelijke zegen, en moedig ik iedereen aan om er vooral gebruik van te maken, er overzichten bij te genereren, downloadsessies te beginnen en zo meer.
Geneaknowhow.net bevat al een mooi overzicht van online beschikbare bronnen. Erg primitief qua opzet - dus niet gebaseerd op "open data" zoals Bob wil - maar het is in ieder geval een site die veel geraadpleegd wordt, ook gekoppeld aan VPND. Dat lijkt me alvast een prima begin voor optie d.
Overigens valt het me op hoe vaak mensen bij het BHIC nog aktes bestellen die elders op Brabantse archiefwebsites gewoon gratis online staan. (Waarom ze ook nog als index op de website van het BHIC staan is trouwens weer een héél ander verhaal.)
Het doet mij allemaal een beetje denken aan de situatie dat je ook een digitale foto van een beeldscherm kunt maken in een studiezaal in plaats van een kopietje uit de reader-printer te laten rollen à raison van x eurocent. Nu komen die plaatjes gratis beschikbaar (of er nu afspraken over gemaakt zijn of niet en of het dus mag of niet is jouw zorg niet, hoewel... er is ook wetgeving die het kopiëren en downloaden van databanken verbiedt als ik me niet vergis) en ga je er gauw nog een kopie van wegzetten want misschien worden ze straks wel duurder. Heet dat geen hamsteren?
Advocaat van de duivel spelend: nu ga je miljoenen plaatjes van internet trekken en via je eigen domein presenteren omdat ze (misschien wel tijdelijk en misschien wel helemaal niet volgens afspraak) beschikbaar zijn. Ik zie meer in het vele handen maken licht werk principe, waarbij je de opslag en presentatie (en de back-up) zo centraal mogelijk regelt en de indexering samen ter hand neemt. Iedereen blij?!
Als je het dan nog persé anders wil ga je toch gewoon je gang? Alleen de vraag wordt dan wat er over een aantal jaren met dat werk gebeurt, terwijl je de continuïteit en de verbetering van de toegangkelijkheid daarvan ook samen zou kunnen vormgeven. Dat lijkt mij dus een gemiste kans...