Archieven in Transitie,

Gisteren (20 juni 2010) rolden er verschillende tweets voorbij die gingen over de inhoud van het boekje Archieven in transitie, innovatieagende voor de archiefsector door Margreet Windhorst in opdracht van Erfgoed Nederland uitgegeven.

Deze tweets tussen @cvanderven, @duul58 en de aanstichter @ingmario hadden met name kritiek op het hoofdstuk ‘innovatie van de dienstverlening aan en de relatie met het publiek’. Daar wordt gesuggereerd dat archiefinstellingen wat betreft de omgang met hun publiek met archieven al honderd jaar 2.0 zijn. Waarom dan nog een innovatieagenda zou je denken?

Naar aanleiding van deze discussie heb ik het boekje er ook maar eens bijgehaald. Het zat in de map die was uitgereikt bij de KVAN dagen 2010 te Kerkrade. Hoewel ik veel constateringen en conclusies wel aannemelijk vind, vind ik de hierboven genoemde zinsnede, net als de opstellers van de tweets, wel erg kort door de bocht. In de 100 jaar die voorafgaat aan dit boekje is er bij de archiefsector toch echt sprake van een traditioneel instelling en bezoeker verhaal dan dat er sprake zal zijn van een 2.0 omgeving waar de gebruiker en instelling op één lijn staan. Vermoedelijk wordt gedacht aan het gebruik van vrijwilligers voor het ontsluiten van bronnen maar ook dat is een typische top-down benadering terwijl 2.0 zich m.i. kenmerkt als een bottom-up beweging… Kortom niet echt een goede analyse en conclusie denk ik.

Als ik de eindconclusies bekijk dan kan ik me vooral vinden in 5 en 6 waar het gaat om vrij gebruik van informatie en het wegnemen van auteursrechtelijke belemmeringen maar dat zijn voornamelijk politieke en bestuurlijke hobbels waar ik vind dat de archivaris daar ook een rol als pleitbezorger in heeft. Deze twee zijn m.i. voorwaarden voor het functioneren van de 2.0 gedachte. De eerste drie vind ik nog erg 1.0, de vierde zit er tussenin en de laatste twee vooral vanzelfsprekend.

Ik ben overigens erg benieuwd naar meningen over dit boekje... en wellicht kan er discussie op onderwerpen plaatsvinden zoals de twitteraars ook opperden.

Tot slot probeerde ik nog het boekje als e-boek te vinden op het web maar ik kwam niet verder dan een verwijzing dat het bij Erfgoed Nederland te bestellen is… hoezo transitie?

n.b.

Dit waren de eindconclusies (vermeld op de VNG site)

1. Vernieuw de sector:

Zet naar voorbeeld van de bibliotheekvernieuwing een proces op archiefvernieuwing met accent op verbetering van de kwaliteit van de dienstverlening en beheer van de overheden en de archiefinstellingen.

2. Zorg voor adequate ondersteuning van de sector.

Steun met VNG, IPO en UvW de sector bij de oprichting van een organisatie die gemeenschappelijke voorzieningen ontwikkelt voor archiefbeheer en dienstverlening.

3. Stimuleer gemeenschappelijke voorzieningen.

Het gaat daarbij om E-depotvoorzieningen en services en digitale publieksvoorzieningen.

4. Beloon initiatief.

Stimuleer initiatieven van onderop.

5. Propageer vrij gebruik van informatie.

Bereken geen kosten door naar gebruikers van archieven om zo het burgerschap en het vertrouwen in de overheid te versterken.

6. Neem auteursrechtelijke belemmeringen weg en regel dit in EU-verband.

7. Kijk vooruit.

Ontwikkel scenario's voor de toekomst van archiefinstellingen.

8. Licht voor.

Voer een campagne gericht op het bedrijfsleven en maatschappelijke middenveld om het nemen van maatregelen om de duurzaamheid van digitale informatie te borgen.