bruikleenovereenkomsten
Ha collega's, Op dit moment ben ik bezig met vervangen van de bruikleenovereenkomst, die wij gebruike...
bouwtekeningen online publiceren
- aug 2022
- Theo Vermeer
- ·
- Aangepast 27 jun
- 7
- 50
Collega's, Stadsarchief Rotterdam werkt nu aan een projectplan 'digitaliseren bouwtekeningen'. In dit projectplan besteden we tevens aandacht aan de aspecten openbaarheid en auteursrecht (digitaal publiceren van de bouwtekeningen). Na bestudering van de relevante uitspraken op dit gebied en literatuur bleef mijn aandacht steken bij het begrip 'werk' uit de Auteurswet in relatie tot de uitleg die het Europese Hof van Justitie eraan geeft in een uitspraak inzake bouwdossiers/tekeningen gemaakt door architecten:... er is een intellectuele schepping vereist...'. Alleen als de maker individuele vrijheid ontvangt, ontstaat er een werk. Mijn vraag is, zou het kunnen zijn dat niet alle bouwtekeningen een werk zijn? Immers, er bestaan vele standaard-dakkapellen, e.t.c.
Verken
Erfgoedwet en archiefbescheiden ouder dan 50 jaar?
In Artikel 4.22 van de Erfgoedwet staat dat een cultuurgoed dat deel uitmaakt van een openbare collect...
vraag over auteursrecht
Beste collega's, In toenemende mate maak ik het mee, dat archiefeigenaren slechts in een beperkte mate...
Reacties
Daar heb je wel een punt. Heel veel bouwtekeningen lijken niet echt op een intellectuele schepping namelijk.
Ik lees wel ergens: In de praktijk is meestal algauw sprake van originaliteit, namelijk als het onwaarschijnlijk is dat iemand anders onafhankelijk precies dezelfde creatie had gemaakt, zoals hetzelfde verhaal, dezelfde muziek of dezelfde foto. Hoe meer keuzes er gemaakt kunnen worden, hoe groter de kans op auteursrechtelijke bescherming.
Maar met een standaard verbouwing zou ik het risico wel durven nemen. Ik ben benieuwd hoe het veld daar over denkt.
Zelfs een standaard dakkapel heeft een eerste ontwerper die daarin de vrijheid heeft gehad om deze te ontwerpen. Het maakt dan niet uit of het werk vervolgens gestandaardiseerd verder verspreid is en in soortgelijke vorm in andere bouwtekeningen terecht zijn gekomen. Dus de argumentatie dat het werk een duplicaat is van een standaard dakkapel gaat niet op.
Wat wel interessant is om te overwegen is §31 van de CJEU C‑683/17 uitspraak: " Wanneer daarentegen voor de vervaardiging van een voorwerp technische overwegingen, regels of andere beperkingen gelden die geen ruimte laten voor creatieve vrijheid, kan dat voorwerp niet worden geacht de oorspronkelijkheid te hebben die vereist is om een werk te kunnen vormen"
Ofwel, wanneer de bouwtekening geen enkele vrijheid heeft gekend in de ontwerpfase, dan kan er geargumenteerd worden dat de tekening niet auteursrechtelijk beschermd is.
Dank jullie wel. Weten jullie ook of er (nog meer) jurisprudentie en of artikelen bestaan t.a.v. dit specifieke vraagstuk inzake bouwdossiers en waarin dit onderzocht is? Vervolgvraag: gesteld dat §31 van de CJEU C‑683/17 uitspraak opgaat, hoe dat toe te passen in de praktijk?
Beste Theo,
Ik zou alles over een kam scheren, je gaat toch niet de vele duizenden tekeningen individueel hiervoor beoordelen? Grofweg zie ik in de praktijk hiervoor twee opties: Ofwel een soort van winkelwagentje ('reserveerknop'), waardoor mensen/publiek online selecteert welke tekeningen men wenst en die worden nadien (als link) nagestuurd.
Hetzij mensen wordt een aparte zoekomgeving aangeboden en men kan daar - mits andere voorwaarden - zoals veiligheid en AVG het niet in de weg staan - deze tekeningen mag inzien of downloaden. Dit is dus een speciaal hiervoor gebouwd portaal, waarin aan de achterzijde de metadata (TMLO-elementen 16 en 17; gebruiksrechten en vertrouwelijkheid) correct meegegeven worden per archiefstuk.
@maartenzeinstra
Dat lijkt dan vooral van toepassing te zijn op (deel)constructietekeningen?
@maartenzeinstra
Ja, Chido, Spoor en Verkade wijzen in hun boek Auteursrecht erop, op grond van jurisprudentie (een uitsprak van het Hof van Arnhem uit 2005), dat verschillende architecten tot eenzelfde resultaat konden komen door gebruik van Autocad. Maar, Mathe, jij hebt ook gelijk, dat je dit onmogelijk in de praktijk een voor een kun afwegen! Mijn visie is wel, dat we deze nuance kunnen meenemen in het maken van beleid.
@maartenzeinstra
Dat zal deze uitspraak zijn, Theo?
ECLI:NL:GHARN:2005:AT6749, voorheen LJN AT6749, Gerechtshof Arnhem, 2004/483 (rechtspraak.nl)
En dan met name punt 4.5 van de motivering:
Anders dan Verweij betoogt, bestaat er geen auteursrecht op haar tekening. De tekening kan worden aangemerkt als ontwerp of schets betrekkelijk tot de bouwkunde, zoals bedoeld in artikel 10 lid 1 sub 8 van de Auteurswet 1912. Voor auteursrechtelijke bescherming van een dergelijk werk is vereist dat dit een eigen, oorspronkelijk karakter heeft en het persoonlijk stempel van de maker draagt (vergelijk Hoge Raad 4 januari 1991, NJ 1991, 608). Dit eigen, oorspronkelijk karakter en persoonlijk stempel ontbreken aan de tekening van Verweij, nu die slechts de feitelijke situatie van het pand weergeeft. Wanneer twee verschillende architecten een bestektekening van de bestaande situatie van het pand maken is het zeer aannemelijk dat beiden tot een vrijwel gelijk resultaat komen, zeker wanneer zij daarbij beiden gebruik maken van hetzelfde bouwkundig computertekenprogramma (Autocad). De wijze waarop Verweij het dakvlak van het pand heeft onderverdeeld en weergegeven en de arcering en de belijningen van de tekening drukken geen, althans een onvoldoende, persoonlijk stempel van Verweij op de tekening. De verklarende teksten bij de tekening geven slechts aan van welke materialen de onderdelen van het pand zijn gemaakt - bijvoorbeeld: houten dorpel, stucwerk en houten hijsbalk - en geven derhalve slechts de feitelijke situatie weer. Alleen de feitelijke weergave van de ornamenten aan de voorgevel vergt enige persoonlijke inbreng van de architect aan de tekening, echter in zodanig geringe mate dat daarop geen auteursrechtelijke bescherming van de tekening kan worden gebaseerd.