Archieven zoeken bij Gahetna en Archieven Portaal Europa
Naar aanleiding van diverse discussies (Hebben archieven minder google nodig; Programma van eisen voor...
Een wiki bijhouden
- jan 2010
- Ernest Verhees
- ·
- Aangepast 27 jun
- 11
- 35
Hoogste tijd voor een nieuwe bericht over de Nijmeegse wiki om meteen te reageren op de vragen naar aanleiding van mijn vorige blog. (voor 2 was er Een wiki maken 1)Eigenlijk is het eenvoudigste van een wiki het maken hiervan (installeren) en komt de grote uitdaging (en werk) pas bij het bijhouden en aanvullen. De bedoeling is dat cultuurhistorische verenigingen, en het archief om te beginnen, inhoudelijke historische kennis gaan toevoegen. Dat is nog niet zo eenvoudig, om te beginnen moeten bestaande teksten voor tentoonstellingen, artikelen of rondleidingen inhoudelijk bewerkt worden om er een geschikt wiki-artikel van te maken. Vervolgens moet er goed nagedacht worden over hoe je teksten gaat toevoegen (1 lang artikel of verschillende artikelen die in 1 categorie komen, goede titel) en, het moeilijkste, de teksten moeten 'vertaald' worden in de wiki-taal. Dat blijft toch een zeer groot struikelblok en maakt het zeer lastig om iedere medewerker zijn of haar eigen teksten toe te laten voegen. Zo makkelijk is die taal namelijk niet, zeker als je nog nooit met html te maken hebt gehad. Je zult dus toch één of enkele medewerkers moeten aanwijzen, die dit gaan doen.ParticipatieDit laatste is denk ik ook één van de oorzaken waarom er nog niet of nauwelijks teksten door het publiek worden toegevoegd, los van de onbekendheid met en nog beperkte inhoud van deze wiki. Naast de vereiste historische kennis over een bepaald onderwerp, de bereidheid om dit te verspreiden door het op internet te zetten (waar het ook nog eens aangepast kan worden) moet iemand er ook de tijd voor nemen om het technisch allemaal voor elkaar te krijgen. Ik verbaas me er altijd over hoe goed de grote meerderheid van de artikelen in wikipedia er uit ziet. Toch beperkt de wiki-taal volgens mij wel de onderwerpen die uitgebreid aan bod komen in wikipedia. Belangstelling voor (lokale) geschiedenis gaat niet altijd (meestal niet?) gepaard met grote computer en internetkennis en vaardigheden, denk ik.Er zijn bovendien ook genoeg andere manieren om je historische kennis kwijt te kunnen, naast de traditionele boeken of artikelen ook op eigen internetpagina's of weblog. In Nijmegen is er al de prachtige site van Noviomagus waar je, met tussenkomst en hulp van een redacteur, ook al je kennis over de Nijmeegse geschiedenis kwijt kunt (dus zonder noodzakelijke technische kennis).CommentaarEen van de oplossingen voor dit probleem was de commentaarfunctie die we hebben toegevoegd. Dit maakt het voor bezoekers veel makkelijker om op een artikel te reageren en hierover te discussiëren dan op de gebruikelijke wikipedia methode. Het andere grote voordeel hierbij is dat beveilide artikelen, die niet door iedereen bewerkt kunnen worden, toch op makkelijke wijze zijn aan te vullen. Helaas wordt ook hier (bijvoorbeeld bij de Canon van Nijmegen) geen gebruik van gemaakt. Mogelijk door het verplicht inloggen?VoorbeeldTot slot nog een voorbeeld van de inzet van de wiki. Via de Historische Atlas van het RAN is onder meer informatie te krijgen over alle begraafplaatsen in Nijmegen (op basis van een onderzoek door een stagiaire). Deze teksten stonden in pdf en waren alleen via de kaartlaag in de historische atlas bereikbaar. Door deze teksten nu ook toe te voegen aan de wiki (zie categorie begraafplaatsen) is deze kennis veel toegankelijker geworden (de aanpassing van de link van pdf naar wiki in de Historische Atlas volgt z.s.m.).Volgende keer meer over de promotie van/reclame voor het digitale Huis van de Nijmeegse Geschiedenis en over het gebruik hiervan als portal voor historische informatie over Nijmegen en ook nog over gebruik googlemaps. Suggesties om de participatie te verhogen zijn zeer welkom.
Verken
Studiemiddag en RAN2.0 sessies
Op 17 mei hebben we op het Regionaal Archief Nijmegen (RAN) een (interne) studiemiddag georganiseerd ...
Waarderingsfabriek: Control C en Control V
Enige weken geleden was ik aanwezig bij de bijeenkomst van de 5 grote Brabantse gemeenten (Den Bosch, ...
Reacties
Dank voor je artikel weer, Ernest! Een wiki 'maken' klinkt allemaal makkelijker dan het is, blijkt maar weer. Het is eigenlijk een wonder dat Wikipedia het zo goed doet! ;-) Zijn er voor software van MediaWiki geen slimme plugins beschikbaar die je zonder belemmerd te zijn door technische kennis een artikel laten opmaken? Ik denk trouwens dat het gros van de Wikipedia-editors gewoon platte teksten maakt, maar dat moderators en vooral robots er een mooi opgemaakt geheel van maken. Verder is de opmaak natuurlijk nogal basic. (Maar goed, het werkt allemaal prima!) Gebruikersparticipatie blijft een heikel punt natuurlijk. Hoe actief wordt er eigenlijk bijgedragen door de 'crowds'? Dat blijft altijd de vraag (en in veel gevallen valt het tegen). Heb je trouwens inzicht in hoe succesvol Noviomagus is? Richten jullie je promotie ook specifiek op die verenigingen en zo? Bijvoorbeeld een avond waarin je de wiki presenteert en wellicht aan geïnteresseerden meteen uitlegt hoe het werkt? Soort workshops, zeg maar. Misschien dat 'vrijwilligers' de content van anderen in de wiki kunnen verwerken?
Ken nog geen plugins en zeker geen robots maar heb daar nu iets meer over gelezen op wikipedia. Moet de mogelijkheden en taal nog duidelijk leren. Waar ik het over had, heet blijkbaar het Wikificeren van een artikel. Een belangrijk aspect daarbij is het ontwezen van artikelen door het toevoegen van links naar het nieuwe artikel in al bestaande artikelen. Door het project ontwezing in Wikipedia lijkt dit toch handwerk en is er helaas geen bot die bepaalde woorden in de inhoud van de wiki opzoekt en deze automatisch vervangt door een link, bijvoorbeeld als dit woord een titel van een nieuw artikel is geworden....dat zou mooi zijn! Je kunt er ook voor kiezen om in een nieuw artikel al heel veel woorden tussen [] te plaatsen, dan wordt het een dode link maar mogelijk stimuleert dat om er een artikel van te gaan maken.... kortom, toch veel handwerk, vrees ik, al hoor ik graag als het anders (automatisch) kan. die promotie en workshops komen wel maar dan blijf je toch afhankelijk van fysieke contacten en afspraken. Ik wil zo graag die oud-Nijmegenaar in Groningen zo ver krijgen om zijn kennis over de oude fietsenwinkel van zijn vader toe te voegen. Het succes van Noviomagus blijkt met name uit de bezoekerscijfers en de vele toevoegingen en reacties zij per mail krijgen om te verwerken en toe te voegen bij artikelen/foto's.
@Ernest: Ik weet ook niet hoe het precies gaat hoor, maar ik zie bij mijn eigen artikelen dat er regelmatig werk wordt verricht door robots. Heb er niet exact op gelet over welke werkzaamheden het dan gaat, maar het lijken me nogal geavanceerde beestjes. Het ontwezen is inderdaad van belang. Mijn collega's en ikzelf hebben op Wikipedia wel gemerkt dat je, als je even aan de gang gaat, echt heel veel zinnige links kunt leggen - ook veel onzinnige trouwens. Met het plaatsen van woorden tussen [[rechte haken]] zonder dat er iets achter zit, heb ik eigenlijk nog weinig ervaring. Incidenteel heb ik dat misschien gedaan en ik zie wel dat het een vorm van 'acquisitie' kan zijn, om op die manier mensen te stimuleren met nieuwe artikelen te komen. Maar of het echt zoden aan de dijk zet, dat weet ik niet. Misschien is het meer een kwestie van: handig dat de link er al ligt, als iemand anders toevallig een keer het artikel aanmaakt. Anyway, ik snap dat je het liefst de mensen online aan het werk wilt zien - ik wil dat ook - maar aangezien veel mensen wel bereid zijn tot participeren na 'fysiek contact', is dat wellicht een goede, eerste stap. Zo gaat de molen draaien, zeg maar. Ben benieuwd hoe dat bij jullie gaat lopen (of draaien dus). Als Noviomagus er nog steeds zelf tussenzit trouwens, dan is het niet met jullie wiki te vergelijken. De drempel om echt zelf iets toe te voegen is vele malen groter dan om een mail te sturen met wat info of foto's. Het BHIC doet op haar website iets soortgelijks als Noviomagus - we denken er ook aan om mensen volgens een wikiprincipe artikelen toe te laten voegen en bewerken en zo, maar zullen nooit de huidige werkvorm volledig loslaten. Interessant project, daar in Nijmegen! En fijn dat je jullie ervaringen deelt. Hopelijk levert het weer nieuwe input op. (Alhoewel je in archievenland een pionier bent. Misschien eens gaan praten met de jongens/meisjes achter de Beeld en Geluid wiki?)
Een mooi initiatief !. Erg leuk is dat de canon er in verwerkt is. In Delft gaan we de komende periode ook werken aan een wiki. Daarbij is het de bedoeling dat gebruikers ook afbeeldingen uit, en beschrijvingen van, de collectie moeten kunnen worden gebruikt. Ook is het de bedoeling dat de kennis die over personen, instellingen, gebeurtenissen en lokaties (Wie Wat Waar Wanneer) worden opgenomen. Kortom een contextbeschrijving van de collectie. Daarmee zou ook de toegang tot de collectie aan de hand van deze verhalen mogelijk moeten worden. Enige tijd geleden heb ik voor mijn studie al eens een onderzoekje gedaan naar de haalbaarheid en de factoren die meespelen bij het inzetten van een wiki. Ook daar was een belangrijk item het bereiken van voldoende kritische massa maar ook om naast online activiteiten er offline aandacht aan te besteden, zoals Christian ook al aangeeft er historische verenigingen en lokale historici bij te betrekken. Het blijft toch mensenwerk, wat die mooie robots ook doen!
De wiki-taal is inderdaad eerst even wennen, vooral als je geen HTML-kennis hebt. Bij veel wiki's, ook bij de Archiefwiki, wordt daarom tegenwoordig de FCKeditor als plugin geïnstalleerd. Daarmee gaat een wiki toch al veel meer op een gewone tekstverwerker lijken. Bij Tresoar zijn we van plan om binnenkort te starten met een interne wiki om de kennis van de medewerkers te bundelen. Ook daar speelt de onbekendheid met de wiki-taal een rol en gaan we de FCKeditor inzetten. Maar een groter probleem dan de opmaak en het invoeren van teksten in een wiki lijkt het ons om de mensen zover te krijgen dat ze inderdaad gaan meedoen!
@Andrys Er zijn wel wat alternatieven voor mediawiki zoals Mindtouch die meteen een WYSIWYG editor heeft, maar die zijn maar gedeeltelijk open source. Er is dan een commerciele versie die je eigenlijk nodig hebt maar die gaat per gebruiker en de prijs loopt dan erg op. Wat betreft het activeren van medewerkers en andere gebruikers te laten meedoen is al wel wat onderzoek gedaan. Ik kan je twee publikaties aanreiken - A. Majcrzak en C. Wagner, Enabling Customer-Centricty Using Wikis and the Wiki Way in: Journal of Management Information Systems, winter 2006-2007, vol. 23, no. 3, pp.17-43 - Mark S. Choate, Professional Wikis, Indianapolis 2008, p.15-20.
@Bennie: Leuk, jullie idee! Heeft wel wat weg van enkele van de doelstellingen achter Your Archives. Het verslag van het onderzoek dat jij voor je studie deed, is dat ergens beschikbaar? @Andrys: Participatie lijkt overal de kernissue te zijn... Op het BHIC hebben we ook wel eens gedacht aan een interne kenniswiki, maar blijkbaar is de nood niet hoog genoeg, anders was-ie er al wel! ;-) Ben benieuwd hoe jullie project verloopt.
@Andrys Wij hebben naar die FCKeditor gekeken maar waren daar niet superenthousiast over. Er waren wel iets meer mogelijkheden die het makkelijker maakten maar er kwamen met deze editor ook weer nieuwe mogelijkheden en daarmee problemen bij. Ben benieuwd naar jullie ervaringen. Maar waarom een interne wiki en maak je de beschikbare kennis niet meteen openbaar? dan kan daar (in theorie althans) het publiek aan bijdragen of op reageren.
@Ernest De interne wiki is bedoeld voor interne informatieoverdracht. En dan hebben we het o.a. over procedures, interne afspraken, e.d. Maar tegelijk is het een test van de mogelijkheden van een wiki die we misschien in een later stadium wel voor het publiek gaan maken.
@Christian: Ik zal het hier bijsluiten onderzoekje naar de inzetbaarheid van een wiki bij Erfgoed Delft eo hier bijsluiten.
@Bennie: Hulde! Dank voor het delen. Ik zal het bestand ook uploaden naar onze bestandenbox, op de homepage (onderaan), zodat het beter vindbaar is.