Verslag: Hulpmiddelen in een Digitale Onderzoeksomgeving

Zoals eerder beloofd, hieronder een korte impressie van de presentatie van het Bredase rapport over hulpmiddelen in een digitale onderzoeksomgeving.

Ik begin met het laatste: als anticlimax kregen we te horen dat het rapport (nog) niet openbaar werd, omdat er onenigheid was geweest met de Taskforce Archieven of zo. Jammer, want de aanwezigen hadden wél veel kennis en ideeën aangeleverd om het rapport sowieso mogelijk te maken.

Andere rollen

Een van de belangrijkste conclusies uit het geheime rapport was dat er best al heel wat hulpmiddelen beschikbaar zijn, maar nog nauwelijks digitaal. En de hulpmiddelen die er al wél zijn, zijn vrijwel allemaal gericht op de klant als consument en niet op de klant als producent.

Zelf vond ik dat het rapport zich nog wel te veel richtte op de traditionele doelgroep van archiefonderzoekers, maar dat lag ook aan de onderzoeksopzet, die uitging van de huidige studiezaal en huidige hulpmiddelen. Een beetje zoals de eerste auto ook veel leek op een oude koets, maar dan zonder paarden ervoor.

Domme vragen

Door de laagdrempeligheid krijgen we ook steeds meer - zoals iemand ten onrechte verwoordde - domme vragen. Die nieuwe doelgroepen die we willen bereiken, hebben nu eenmaal een ander belangstellingsniveau dan onze huidige klantenkring. Ook hebben ze andere verwachtingen van ons en de informatie.

Daarnaast gebruiken ze vaak nieuwe communitiemiddelen, die een nieuwe manier van communiceren vergen. Wij zijn als archivarissen nu eenmaal slechts voorgeprogrammeerd voor een bepaald type klant en een bepaald type vraag.

Digitala archivarissen

Een leuke discussie ontspon zich nog rond de vraag of en, zo ja, hoe de digitale archivaris gerepresenteerd moest worden. Met een fotootje op de website? Of is een e-mailadres wel genoeg. Ik ben zelf, ook door mijn ervaringen op internet en in Second Life, groot voorstander van visuele representaties. Mensen zien nu eenmaal graag waar ze tegen praten, zelfs als zou dit een overgangsfase blijken, zoals iemand dacht. Dat denk ik overigens niet. Sterker: profielen met plaatjes en zo zijn steeds meer in opmars.

Ook kwamen nog de voor- en nadelen van verschillende soorten hulp naar voren. Zowel een chattende archivaris als een klantbegeleidingssysteem hebben die. De eerste is bijvoorbeeld beperkt in het simultaan behandelen van vragen, terwijl de tweede erg beperkt is bij het bieden van echt inhoudelijke hulp.

Tot slot

Grappig detail nog: toen een van de deelnemers vantevoren op internet iets opzocht over de presentatie van het rapport, vond hij alleen maar deze community.

De presentatie van deze dag komt nog wel online (zeiden ze) en ik hoop het rapport ook nog eens. Afwachten! :-(