Niet voor lurkers! Verslag van de pre-conference
Voorafgaand aan het eigenlijke programma van de KVAN-dagen organiseerde Archief 2.0 een heuse pre-conf...
RHC Eindhoven 'ontslaat' vrijwilligers. Wie volgt?
- apr 2013
- Christian van der Ven
- ·
- Aangepast 27 jun
- 9
- 50
Het Eindhovens Dagblad berichtte afgelopen week over het Regionaal Historisch Centrum Eindhoven, dat in het kader van bezuinigingen alle vrijwilligers heeft 'ontslagen'. Het gaat in totaal om zo'n 35 personen die -net als op veel andere archiefdiensten- persoonsgegevens in registers van de burgerlijke stand en kerken nader toegankelijk maken.
De vrijwilligers zijn enorm teleurgesteld en boos. Volgens hen hebben ze slechts "minimale begeleiding" nodig. "Eenderde arbeidskracht hooguit."
Het RHCe stelt echter dat de huidige projecten waaraan de vrijwilligers werken nagenoeg afgerond zijn. Bovendien: "De besparing wordt vooral bereikt door de werkruimte van de vrijwilligers beter te benutten."
De pijn wordt extra gevoeld door de wat magere manier waarop de vrijwilligers zijn bedankt (via een briefje) en doordat wordt voorgespiegeld dat dit vrijwilligerswerk eigenlijk aan het eigen succes ten onder is gegaan; hoe meer bronnen er online zijn gekomen, hoe minder mensen er naar de studiezaal voor komen, hoe meer -zeker met de huidige bezuinigingen- de druk is ontstaan om die ruimten op een andere manier te benutten. 'Eigen schuld' dus eigenlijk...
Uit het artikel blijkt trouwens niet (of wel) dat het RHCe helemáál stopt met vrijwilligersprojecten. Misschien gaan zij volledig over naar digitaal werken?
Welke plannen hebben jullie?
De manier waarop een en ander in Eindhoven verloopt, verdient niet de schoonheidsprijs. Maar ik vraag me tegelijkertijd af: in hoeverre is hier een ontwikkeling gaande, die ook elders zal gaan spelen?
Ik ben benieuwd naar de toekomstplannen van andere archiefdiensten. Wie denkt eraan om met vrijwilligers volledig digitaal te gaan werken, of is al hard op weg? Via eigen tools, in de software ingebakken tools of via VeleHanden-achtige constructies? Of blijft het 'werken op locatie' door vrijwilligers ook voor archiefdiensten een belangrijke meerwaarde houden?
Verken
MultimediaN
Op de blog van Marie-José Klaver kwam ik een stukje tegen over het onderzoeksprogramma MultimediaN.Zij...
"Bereik en inhoud" als oplossing voor het tabbladveld
Omdat ik benieuwd ben hoe andere archiefinstellingen met de problematiek van het 'tabbladveld' uit dos...
Reacties
Ik vind het merkwaardig dat op deze discussie nog helemaal niet gereageerd is. Is er stilzwijgende instemming voor deze actie van Eindhoven? Durft niemand een reactie te geven op deze maatregel? Of interesseert het eigenlijk niemand?
Een beetje verontrustend vind ik dat wel. In mijn optiek zijn archieven al heel veel jaren enorm veel verschuldigd aan allerlei vrijwilligers die ons helpen om informatie beter toegankelijk en vindbaar te maken. Die ons helpen met het maken van persoonsnaamindexen, beschrijvingen van foto's, assisteren bij materieel beheer en het toegankelijk maken van archieven. De laatste jaren zijn daar ook de online activiteiten rondom crowdsourcingsinitiatieven als Vele Handen bijgekomen. Kortom: de vrijwillige inzet van vele uren hebben archieven geholpen een goede stap te zetten op de digitale snelweg.
Wat mij betreft is aan die waardevolle hulp nog geen eind gekomen. Sterker nog, ik denk dat we er in toenemende mate gebruik van moeten en kunnen maken. Ik heb daar al eens eerder een column aan gewijd. Regionaal Archief Tilburg heeft een medewerker in dienst die 16 uur besteed aan het begeleiden van de groep vrijwilligers. Daarnaast zijn er nog enkele projectleiders die inhoudelijk vrijwilligers aansturen binnen deelprojecten zoals de Charterbank en het materieel beheer. Dat kost inderdaad allemaal tijd. En dus geld. Maar veel van deze werkzaamheden zouden we niet of kunnen uitvoeren zonder de hulp van deze vrijwilligers. Het zijn allemaal werkzaamheden die gericht zijn op het beter toegankelijk maken van archieven.
Dat zijn dan de harde cijfers voor een archiefdienst. Daarnaast zijn er ook nog andere overwegingen om met vrijwilligers te (blijven) werken. Je kunt er specifieke kennis mee binnen halen. Dat kan helpen bij het beschrijven van foto's, kaarten of andere informatie. Lokale kennis haal je binnen, altijd belangrijk als je een omvangrijk werkgebied hebt zoals in Tilburg. Je geeft mensen de kans om ondanks hun pensionering toch nog een bijdrage te leveren aan de samenleving. Ze onderhouden zo contacten en in andere gevallen biedt je mensen die werkeloos zijn geworden weer een begin van structuur om de draad weer op te pakken. Zo zijn er nog meer motieven te bedenken die de inzet van vrijwilligers meerwaarde geven voor je eigen organisatie en voor de vrijwilligers zelf.
Dat alles laat onverlet dat er keuzes gemaakt moeten worden in deze tijd waarin de financiële middelen verminderen. Het RHCe heeft deze keuze blijkbaar gemaakt om financiële redenen. Dat wordt uit het artikel niet goed duidelijk. Het argument van "de ruimte anders benutten" snap ik persoonlijk niet. Bij ons werken veel vrijwilligers op afstand, digitaal. Die hebben geen ruimte nodig en verrichten nog steeds buitengewoon nuttig werk. Minder bezoekers betekent toch niet dat je vrijwilligers het veld moeten ruimen? Kortom, op mij komt het over als een houtje-touwtje argumentatie.
Wat me het meest opvalt is de overweging dat een kerntaak van het archief, het beheren van archieven en collecties, blijkbaar op de schop gaat. In Eindhoven organiseren ze heel veel rondom het archief, wat in mijn ogen niet des archiefs is, en wat veel eerder op de schop zou moeten gaan dan het beheren van archieven. En het toegankelijk maken. En het beschikbaar stellen.
Blijkbaar gelden in Eindhoven andere uitgangspunten. Jammer!
Wat precies de overwegingen zijn van de directie in Eindhoven kan ik niet opmaken uit het krantenartikel en daar wil ik ook geen uitspraken over doen. Ik ga ervan uit dat deze beslissing weldoordacht is genomen.
Toch wil ik graag reageren op deze discussie. Bij het RHC Vecht en Venen zijn ruim twintig enthousiaste vrijwilligers aan het werk. De taken van de vrijwilligers lopen uiteen maar houden vooral verband met het toegankelijk maken en houden van de archieven. Daarnaast is het RHC in samenwerking met de openbare bibliotheek AVV en het Museum DRV gestart met het project Venenopdekaart.nl waarvoor de basis is gelegd door de drie instellingen maar de content komt van vrijwilligers. I.s.m. twee historische verenigingen en hun leden wordt nu inhoud gegeven aan de website. Het gaat daarbij niet alleen om de resultaten (een website voor een breed publiek) maar vooral ook om het proces. Het samen bezig zijn met het lokale en regionale erfgoed.
Vrijwilligerswerk binnen de archiefsector moet niet enkel op geleverde productie worden afgerekend. De vrijwilligers die samen werken aan en met de archieven zorgen ook voor het uitbreiden en verdiepen van de kennis over het lokale en regionale verleden en verspreiden deze kennis via de verengingen waar zij lid van zijn en middels amateurpublicaties. Ook dat vind ik zeer waardevol.
Ik denk dat ze wellicht bij het RHCe het vanaf het begin verkeerd aangepakt hebben. Iedereen die maar wil mag vrijwilliger worden. Uiteindelijk hebben ze veel te veel vrijwilligers gehad waardoor ze deze stap hebben moeten zetten. (dit is mijn hypothese, wellicht is hier niks van waar) het punt wat ik wil maken is dat archiefdiensten afhankelijk zijn van vrijwilligers maar dat ze op moeten passen dat vrijwilligers niet de boel gaan overnemen. Sommige archieven stellen dat die taak en die taak en die taak wel gedaan kan worden door vrijwilligers, ondertussen komen banen op de tocht te staan omdat vrijwilligers "het ook wel kunnen". Als archiefdienst moet je wellicht van te voren vast stellen welke taken je door vrijwilligers wil laten doen en wat het maximum aan vrijwilligers is dat je aan wilt nemen. Zo blijven vrijwilligers en archiefdienst tevreden en kunnen ze elkaar helpen.
Overigens lijkt de website van het RHCe ook nog niet helemaal bijgewerkt.
Veel gestelde vragen, 12 april 2013 - 12:13
Die link "vrijwilligers" leidt naar wat waarschijnlijk een 404 is:
Maar, op deze pagina staat dat je je nog altijd kunt aanmelden:
Tja...
(O ja, ik ben het helemaal eens met Luud...)
Als aanvulling op deze discussie. Eindhovens Dagblad van 13-04-2014.
Dank voor de aanvulling, Nancy!
Na het nieuws over de vrijwilligers, werd afgelopen week bekend dat er nóg steviger bezuinigd moet worden. Vanaf 1 juni is de studiezaal nog maar twee dagen per week geopend en het activiteitenprogramma (lezingen, bijeenkomsten en zo meer) wordt na dit seizoen stopgezet.
RHC Eindhoven gaat inzetten op digitale dienstverlening (al is mij nog een raadsel hoe die ambitie waargemaakt moet worden...)
zie ook: http://www.ed.nl/regio/eindhoven/studiezaal-archief-regionaal-historisch-centrum-eindhoven-beperkt-open-1.3785894 Christian van der Ven zei:
Na het nieuws over de vrijwilligers, werd afgelopen week bekend dat er nóg steviger bezuinigd moet worden. Vanaf 1 juni is de studiezaal nog maar twee dagen per week geopend en het activiteitenprogramma (lezingen, bijeenkomsten en zo meer) wordt na dit seizoen stopgezet.
RHC Eindhoven gaat inzetten op digitale dienstverlening (al is mij nog een raadsel hoe die ambitie waargemaakt moet worden...)
Eindhoven gaat inzetten op digitale dienstverlening.
Voor een goede digitale dienstverlening moet wellicht meer gedigitaliseerd worden dan nu het geval is, het zou mooi zijn als ze vrijwilligers zouden hebben die daar bij zouden kunnen helpen eventueel. Het is ook erg jammer dat ze het activiteitenprogramma stop zetten, voor veel mensen is iets dergelijks een aanvulling op hun onderzoek en een manier om met andere onderzoekers in contact te komen!