Europese Richtlijn Hergebruik Overheidsinformatie (Open Data)
Op 13 juni heeft het Europees Parlement de “wijziging van richtlijn 2003/98/EG inzake het hergebruik ...
DISH2011: Wat willen wij als archieven?
- jan 2011
- Verwijderde gebruiker
- ·
- Aangepast 27 jun
- 10
- 20
In december vindt in Rotterdam van 6 tot en met 9 december weer een DISH-conferentie (Digital Strategies in Heritage) plaats. Nu moet ik jullie eerlijk bekennen dat ik de voorlaatste jaren, zowel op de DISH als op de DEN-conferentie, niet het gevoel had dat ik er echt iets aan had. Los van het sociale gebeuren vond ik er als archiefmedewerker inhoudelijk weinig te halen - en die mening werd toen gedeeld door veel van de aanwezige collega's. Ik besloot daarom zelf afgelopen jaar niet te gaan- en volgens mij was ik niet de enige.
Toen ik vorige week door Erfgoed Nederland werd benaderd of ik zitting wilde nemen in de programmacommissie, heb ik daar niet al te lang over nagedacht. Ik vond het bij uitstek de kans om mijn "klachten" om te zetten in daden en ervoor te zorgen dat de wensen van (internationale) archiefmedewerkers ook beter in het programma verwerkt worden- want ik draag het initiatief zelf namelijk een warm hart toe. Nu heb ik zelf wel een aantal ideeën, maar belangrijker vind ik het om van jullie te horen wat je er zou willen zien of doen. Wat zou jou over de streep halen om erheen te gaan, en wat (of wie) wil je zien om aan het einde van de conferentie met een tevreden gevoel weer naar huis te gaan?
Ik kan natuurlijk niets beloven, er zijn meerdere belangen in het spel, maar ik zal mijn best doen om onze suggesties zo goed mogelijk over het voetlicht te brengen. En ik zal jullie hier zo goed mogelijk op de hoogte houden van de voortgang daarvan.
Eind februari/ begin maart is de eerste vergadering van de programmacommissie en het zou fijn zijn als ik dan al een idee heb van de wensen en ideeën die er leven. Hieronder volgt iets meer informatie over de vorm en inhoud van de conferentie zelf. Ik denk dat die wel redelijk vast zal staan, maar als je hele goede argumenten hebt om het anders te doen, wie weet....
De eerste dag is een pre-conference dag, met workshops in verschillende erfgoedinstellingen door de stad. Op 7 en 8 december vindt de feitelijke conferentie plaats en op 9 december is er en post-conference workshop (on invitation only!) waar de resultaten van de conferentie besproken worden en die daarmee de opmaat naar de volgende conferentie is. De conferentie draait om 4 thema's: . Digital heritage as business (all aspects of cultural entrepreneurship, including businessmodelling) . Crowdsourcing (managing collections and knowledge) . Institutions in transition (Changing roles for institutions in a rapidly digitising society) . Policy meets strategy (The relation between EU and national digitisation policies and the implications for the strategies that institutions can follow)
Verken
Vacatures voor historici in het archief?
Beste collega´s, Dit bericht is niet bedoeld als discussie, maar aangezien er geen forum is, plaats i...
De nieuwe archiefregeling in concept
Via andere kanalen ook al bekend, maar ik heb um toch maar even gedownload en hier geplaatst. Je weet ...
Reacties
Leuk dat je in de programmacommissie zit! Ik denk dat alle thema's zich erg goed lenen voor een aantal stevige bijdrages uit de archiefwereld. Als dat bij 2 of meer thema's het geval is, zou ik er graag heen gaan. Ik ben met name geinteresseerd in ervaringen van andere erfgoedinstellingen (bij voorkeur archieven) met de thema's zoals die geschetst zijn. Ik denk bijvoorbeeld aan een overzicht van businessmodellen voor inzien van scans bij archieven, of inzet van crowds/nerds bij ontsluiten van collecties (tagging, transcriberen, georefereren).
Dag Petra,
Goed dat je daden bij woorden voegt! En toch bekroop me een ongemakkelijk gevoel bij het lezen van je bericht... Waren de DE en DISH conferenties niet bij uitstek bedoeld om de verschillende erfgoedpartners dichter bij elkaar te brengen, de sectoren van elkaar te laten leren? De laatste jaren hoor ik steeds vaker geluiden van archiefmedewerkers dat er te weinig aandacht voor de archiefsector is. Volgens mij heeft Marco de Niet daar ook al eens vrij uitgebreid op gereageerd http://www.archief20.org/forum/topics/dish-hebben-archivarissen.
Ik wil zijn betoog niet herhalen maar de vragen blijven staan: zijn archivarissen niet geïnteresseerd in de ervaringen van de erfgoedpartners? Valt er niets te leren uit projecten, initiatieven en ontwikkelingen in de andere sectoren? Dat kan ik me namelijk niet goed voorstellen (los van de kwaliteit van de individuele spreker, daar kun je pech mee hebben). Tot nu toe heb ik elk jaar weer nieuwe inspiratie uit de conferentie gehaald en is er altijd weer een ervaring waar ik mijn opdrachtgevers mee vooruit kan helpen.
In de afgelopen tien jaar heb ik met musea, bibliotheken en archieven te maken gehad, waarvan de laatste jaren wat intensiever met de archiefsector. Ja er zijn verschillen maar die zijn vooral aan de 'achterkant' voelbaar. De meeste gebruikers (of bezoekers) hebben daar niet zo veel mee, of willen daar in ieder geval geen last van hebben. Juist in dat perspectief is het onwenselijk dat er zo weinig constructieve interactie is tussen met name musea, bibliotheken en archieven. Zou je je vraag niet anders kunnen formuleren? Bijvoorbeeld wat verwachten archieven te kunnen leren van de andere erfgoedpartners? Laten we verdere versnippering en elkaars vliegen afvangen alsjeblieft voorkomen, we doen er onszelf én de bezoekers/gebruikers geen plezier mee.
PS. Op 6 en 7 juni zijn er speciale dagen alleen voor archivarissen.
@yvette: is je idee daarbij juist interactie (kennis uitwisselen), workshops (how-to) of meer centrale presentaties (best/ worst cases) van hoe het elders wordt aangepakt?
@karin: ik begrijp je verhaal. Ik heb in mijn vraagstelling inderdaad de nuance weggelaten die jij nu aangeeft. Ik ben het in de basis zeer met je eens dat DE conferentie en DISH geen archivarissenfeestjes zijn en dat juist die uitwisseling in het erfgoed zo vreselijk belangrijk is om ons (gezamenlijk) publiek goed te kunnen bedienen. Archieven zijn echter wel een doelgroep voor deze conferenties en het animo in deze groep voor de conferenties loopt (althans in NL) terug, zoals je zelf ook hebt geconstateerd.
Het lijkt me zinnig om deze groep toch aangesloten te houden en dan zijn er in mijn beleving grofweg twee wegen die je kunt bewandelen: je kunt proberen om "de doelgroep" te veranderen/ overtuigen of je kunt proberen om het "product" meer op de wensen van de doelgroep af te stemmen. Ik heb voor de laatste benadering gekozen: op basis van wat de wensen in het archievenveld zijn, wil ik binnen de programmacommissie kijken waar we raakvlakken vinden met de andere erfgoedpartners en hoe we dit vervolgens in het programma kunnen in passen. Misschien zijn die raakvlakken er niet, dan is er een andere discussie- maar daar ga ik vooralsnog niet vanuit.
Ik heb mijn bericht redelijk (te?) zwart-wit geformuleerd en daarbij niet jouw vraag gesteld, hoewel die natuurlijk zeer relevant is. Natuurlijk zou het mooi zijn als mensen antwoorden op de vraag wat men wil leren van de andere erfgoedpartners en ik nodig iedereen bij deze van harte uit om ook die vraag ook te beantwoorden. Maar mijn ervaring is dat de open vraag "wat wil je eigenlijk?" vaak al lastig genoeg concreet te beantwoorden blijkt. De complexiteit van jouw vraag is daarbij nog iets groter, omdat je daarbij ook moet weten van wat er bij de andere erfgoedpartners speelt en hoe zich dat verhoudt tot de eigen situatie. Zoals je zelf al aangeeft, is er op het moment weinig constructieve interactie tussen musea, bibliotheken en archieven- dus ik denk dat die vraag voor veel collega's lastig te beantwoorden is- en ik heb eerlijk gezegd in dit stadium liever wat meer feedback op een laagdrempeligere vraag dan minder feedback op een (in mijn ogen) complexere vraag.
Het probleem van de naast elkaar bestaande werelden lossen we niet op met een jaarlijkse conferentie. Wel kunnen we met de opzet van de conferentie zelf meer interactie (of een zoektocht naar raakvlakken en verschillen) tot stand brengen en stimuleren. Maar de eerste keuze of iemand al dan niet een conferentie gaat bezoeken is toch "what's in it for me". Kennelijk was dat de vorige keren voor een aantal mensen uit de archieven onvoldoende- op voorhand of achteraf- zie ook de discussie waar je zelf aan refereert. Ik hoop met deze oproep om input duidelijk te krijgen wat men van een dergelijke conferentie verwacht- zowel van de 'usual suspects' als van anderen.
Goed dat je de discussie zo aanzwengelt, Petra. En ook een prima analyse die je biedt. En we zullen er in de programmacommissie uiteraard nog uitgebreid op terugkomen. Ik wil de deelnemers aan dit platform, ter ondersteuning van wat Karin schreef, nog wel even het volgende meegeven.
De hoogst gewaardeerde workshop tijdens de afgelopen Digitaal Erfgoedconferentie was die van Michael Epstein van Untravel media. Hij presenteerde o.a. hun project 'Walking Cinema: Murder on Beacon Hill' (zie http://www.untravelmedia.com/work/). Epstein bracht een inspirerend verhaal hoe archiefmateriaal een cruciale rol speelde in het ontrafelen van een 19e-eeuwse misdaad in Boston en hoe dit is omgezet in een app voor een stadswandeling. Het was geen presentatie voor archivarissen, maar wel een presentatie over archiefmateriaal. Ik heb moeten constateren dat er weinig archiefmedewerkers naar de workshop van Epstein waren gekomen. De meesten hebben gekozen voor de workshop over e-depots die door BRAIN was georganiseerd, in de zaal ernaast. Deze workshop heeft helaas de slechtste waardering gekregen van alle parallelsessies op de conferentie, o.a. vanwege het verwijt dat er weinig nieuws gehoord werd (dat is mij althans zo ter ore gekomen; misschien speelden nog andere factoren een rol?).
Je vestigt terecht de aandacht op de vraag 'what's in it for me', om te besluiten of je wel of niet naar een conferentie gaat. Het lijkt me, gezien bovenstaande anecdote, belangrijk onderscheid te maken tussen wat je aanspreekt als archivaris (beroepsuitoefenaar), en wat je aanspreekt vanuit het historisch belang van je archiefcollecties. Het eerste is betrekkelijk eenvoudig expliciet te maken, het tweede veel lastiger, maar daar ligt wel een grote publieke meerwaarde. De thema's van de DISH conferentie maken het mogelijk die verschillende benaderingen te ondersteunen.
Ik zou het prachtig vinden als hier nog bijdragen worden geplaatst over de mate waarin archiefmedewerkers in de context van DISH behoefte hebben aan workshops, presentaties of andere conferentievormen, die niet alleen de verdere professionalisering en modernisering van hun vak ondersteunen (hoe zet je een e-depot op), maar die ook bijdragen aan de vergroting van de publiekswaarde van hun collecties ('hoe breng ik mijn archiefmateriaal naar de straat').
Marco, ik kan niet anders dan het hartstochtelijk met je eens zijn- voor mij gaat het bij archieven ook (vooral) om de publiekswaarde en het stimuleren van gebruik van collecties. Ik vond het verrassend om je ervaringen over de workshops bij DE conferentie te lezen, heb je nog meer van dit soort relevante informatie voor mij ter voorbereiding, lering en vermaak? Ik kan me toch niet voorstellen dat de groep medewerkers die aan publiekszijde in de archieven werkt zo ondervertegenwoordigd was (of dit voorbeeld allemaal al kenden) en ben nu nog nieuwsgieriger naar wat men verwacht, hoe men besluit waar wel of niet heen te gaan en waarom.
Dus mensen: reageer alsjeblieft! :)
Petra Schoen zei:
@yvette: is je idee daarbij juist interactie (kennis uitwisselen), workshops (how-to) of meer centrale presentaties (best/ worst cases) van hoe het elders wordt aangepakt?
Met het risico om het niet makkelijker te maken: een mix van die dingen lijkt me leuk. Het lijkt mij bijvoorbeeld heel erg leuk om interactief ervaringen uit te wisselen over crowd sourcing met andere erfgoedinstellingen (dus niet alleen archieven). Centrale presentaties zou ik vooral handig vinden voor high-over stand van zaken, bijvoorbeeld welke businessmodellen zijn er op het gebied van scanning on demand en het raadplegen van reeds gedigitaliseerd materiaal, inclusief lessons learned.
(Sorry, toch zo'n 'usual suspect'!)
Een belangrijke vraag en een boeiende discussie, waarbij we niet moeten vervallen in een herhaling van zetten. (Da's lastig en ik ga me daar hieronder vast nog aan bezondigen...)
Petra zegt het goed: het gaat haar om de publiekswaarde (dat punt noemt ook Marco), maar het gaat haar ook om het stimuleren van gebruik van collecties.
Dat laatste is toch nog steeds grotendeels het soort publiekswaarde waar archivarissen mee te maken hebben. Yvette gaat daar concreet op in als ze het over crowdsouring heeft. Dit fenomeen speelt in de hele erfgoedsector, maar wel steeds vanuit een iets andere invalshoek. Waar het, naar mijn beleving, in de museale wereld vooral als vorm van publieksactiviteit wordt ingezet (en ontsluiting van de collectie vaak een bijkomend voordeel is), is dat in het archiefwezen juist het tegenovergestelde. Ontsluiting staat voorop, de rest is bijkomend voordeel of middel.
Redelijk uniek voor archieven is ook dat hun (informatie)dienstverlening veelal is gericht op het begeleiden bij onderzoek. Anders gezegd: archieven hebben altijd met een actief (participerend/producerend) publiek te maken gehad en richten zich pas de laatste tijd echt op een passief (consumerend) publiek (een geschiedenis van veelal amateuristisch opgezette tentoonstellinkjes daargelaten). Volgens mij geldt voor musea juist het omgekeerde.
(En als ik het nu mis heb, dan onderstreept dat het nuvolgende nóg veel beter! ;-))
Dat wil niet zeggen dat we niet van elkaar kunnen leren, want dat kunnen we prima. Steeds meer zelfs. Maar om van elkaar te kunnen leren moeten we elkaar wel eerst leren kennen. En ook weten waarin we van elkaar verschillen. Juist op dat laatste aspect lijkt een soort taboe te rusten - je 'moet' vooral benadrukken hoeveel we gemeen hebben.
Trouwens, als je het gaat hebben over verschillen, kom je er meestal ook achter dat je meer gemeen hebt dan je denkt. Of toch minstens dat je meer kunt leren van elkaar dan je denkt. Da's dan even mijn uitgangspunt voor verdere gedachten:
Hoe, dat weet ik niet precies, maar ik zou een workshop rond verschillen en overeenkomsten graag bijwonen. Eentje waarin discussie - rond thema's in kleine groepjes misschien? - vooral moet leiden tot nieuwe contacten tussen individuele professionals uit de verschillende sectoren. Contacten die zich tijdens de pauze en ná DISH voortzetten. Maar misschien dat al tijdens de workshop in groepjes samenwerkingsprojecten kunnen worden bedacht en gepresenteerd. (Dat leidt misschien niet tot concrete projecten achteraf, maar misschien wel tot concrete inzichten.)
Verder ben ik geïnteresseerd in online community's. Offline zijn we daarin met z'n allen nogal sterk, maar offline kunnen we nog veel leren. Wat zijn de ideeën achter alle 'Mijn archieven' en 'Mijn musea's'? Hoe creëren we community's? Hoe binden we het publiek blijvend aan ons? Wanneer zijn we relevant voor hen? En wanneer is de community relevant voor hen?
Ik vertel erbij dat ikzelf nauwelijks geïnteresseerd ben in allerlei technische hoogstandjes (touchtables, mobile apps, augmented reality enzovoort), zeker niet als die vooral ieder voor zich gebruikt worden (zelfs al sta je er met een groepje omheen, zeg maar). Een actieve forumcommunity vind ik bijvoorbeeld veel boeiender en mensen via Twitter bij elkaar brengen spannender. Community's dus. Best practices van erfgoedinstellingen op sociale netwerken, waarbij interactie met het publiek leidend is, niet het zenden van content naar veel vrienden, volgers of wat dan ook.
Verder - even los van de inhoud - graag internationale topsprekers voor de keynotes, maar vooral ook sprekers uit eigen land, omdat daarmee toch de contacten gelegd kunnen worden met het oog op de dagelijkse werkpraktijk.
Tot zover maar weer...
De afgelopen DE-conferentie had educatie als thema en dat maakt het voor archieven (ik herstel: voor verreweg de meeste archivarissen) al meteen een stuk minder interessant. Educatie is in het archiefwezen namelijk een ondergeschoven kindje en het aantal educatoren is relatief gering. Dat heeft de vorige conferentie zeker parten gespeeld, naast ervaringen met de voorgaande DISH-conferentie.
Nou goed, zelf hoop ik dit keer zeker weer van de partij te zijn.
Als ik er over nadenk, dan schiet mij iets te binnen dat meer te maken heeft met de vorm. Het is toch meestal een frontale opstelling waarbij iemand iets verteld en de meerderheid voornamelijk zwijgend luistert.
Sommige onderwerpen roepen vragen op, praktische vragen. Is het geen idee om een soort van spreekuren te houden. Ik noem maar wat: ik wil gaan chatten, hoe pak ik dat aan? Ik wil iets met Facebook gaan doen, waar begin ik? Ik wil een wiki starten, waar moet ik op letten?
Let wel, de ik is hier een organisatie! :)
En dat dan in sessies van bv. 30 min. gedurende een dagdeel. Dus veel kleine groepjes achter elkaar. Dat levert misschien veel herhaling op, maar ook betere contacten en interactie.
Dus veel meer een hands-on opzet naast de praatsessies. We noemen het vaak een workshop maar als je met 50 mensen of meer in een ruimte zit, dan kan dat natuurlijk geen workshop zijn.
Misschien moet je ook ruimtes beschikbaar houden voor groepen die het over iets willen hebben. We zijn nu toch bij elkaar, laten we het eens een uurtje hebben over een bepaalde problematiek of vraagstelling. Natuurlijk zou je op voorhand mensen kunnen vragen welke vraagstukken er spelen. Aanbieden dat je er ruimte voor hebt. b.v Zoiets al een preé-conference voor Archief 2.0, maar dan gewoon op één van die dagen.
Met elkaar aan tafel zitten en proberen tot oplossingen te komen. Meer de deelnemers aan het woord, eventueel geleid door een gespreksleider of expert op een bepaald gebied.
Ik besef dat dat organisatorisch nogal wat vraagt, maar het sociale element op dat soort dagen is vaak ook belangrijk en op deze manier faciliteer je dat.
Ben ik een beetje duidelijk?
Dank voor jullie input, ik begrijp heel goed wat jullie bedoelen. Het zet me op een spoor waar ik zelf ook al op zat, namelijk kiezen voor een andere vorm (kleinschaliger, interactiever, socialer, meer nadruk op ontmoeten en delen) dan standaard parallelsessies. @Luud, je hebt gelijk, dat vergt meer organisatie en ik weet niet of dat haalbaar is- maar ik ga het zeker meenemen.
@Luud, ik deel je opmerkingen volledig. Een van de conclusies die ik had getrokken na DE conferentie 2010 is dat er meer vrijheid voor spontane bijeenkomsten moet komen en meer ruimte voor interactie. Eerlijkheid gebiedt me te zeggen dat we met het idee voor 'unconference' sessies gespeeld hebben voor DE conferentie vorig jaar, maar wij hadden er (nog) niet voldoende vertrouwen in dat dat goed zou uitpakken. Goed in ieder geval te horen dat dat jou aanspreekt.
Een terechte opmerking van jou en een groot dilemma voor de organisatoren: hoe houd je workshops werkbaar als het gaat om aantallen mensen. We hebben in december in totaal meer dan 500 deelnemers gehad, met per dag ca. 375 deelnemers. Met 7 parallelle workshops (= gebaseerd op beschikbare zalen) kom je niet onder de 50 personen per workshop. Met DISH2009 hadden we 650 deelnemers, en voor DISH2011 hebben we nog grootschaligere ambities. Kortom, een mooie uitdaging voor Petra om met goede, creatieve (maar ook betaalbare!) suggesties te komen. ;-)