Vacatures voor historici in het archief?
Beste collega´s, Dit bericht is niet bedoeld als discussie, maar aangezien er geen forum is, plaats i...
Beleid KVAN 2011-2015 (3): Politieke lobby
- mrt 2011
- Fred van Kan
- ·
- Aangepast 27 jun
- 7
- 15
Met de inzet voor de positie van de archivaris in de maatschappij (zie de vorige discussie) heeft ook een andere activiteit te maken die we jullie willen voorleggen.
In deze tijden van bezuinigingen doet zich de behoefte aan goede contacten in het politieke veld voelen. Maar dan blijkt ook dat onze vereniging die contacten nauwelijks heeft. Moeten we daar werk van maken? Zo ja, hoe pakken we dit aan en wat zijn dan de thema's? Daarbij denken we in ieder geval aan openbaarheid, maar er zijn er natuurlijk meer.
Graag jullie reacties!
Verken
International Council on Archives
Zoeven de site van de International Council on Archives gecheckt. De verkiezingen voor de nieuwe voorz...
Naar een nieuw beleidsplan voor de KVAN (2011-2015)
Beste collega's,Het KVAN bestuur heeft zich gebogen over een nieuw beleidsplan voor de vereniging. Er ...
Reacties
Op dit punt laat zich goed voelen hoe complex onze archieforganisatie is. Je moet niet alleen op rijksniveau, maar ook op plaatselijk niveau (allemaal afhankelijk van wie je archiefdienst bedient) in beeld zijn. Dat kun je als KVAN toch niet waarmaken?
Het lijkt me niet de vraag of je dit moet doen, maar hoe je dit moet doen. Een actieve lobby heeft altijd kans van slagen. En thema's als openbaarheid, privacybescherming en toezicht zijn op dit moment erg actueel.
Aanknopingspunten genoeg lijkt me: wikileaks, WOB-problematiek, politici die de openbaarheid willen vergroten, de WRR, het Rathenauinstituut en Groen Links die allemaal vinden dat overheidsinformatie beter moet worden beheerd en bewaakt (alleen daar wel merkwaardige voorstellen over doen) etc.
De inbreng van archiefexperts zouden in al die discussies veel groter moeten zijn. Het lijkt me een mooie taak voor een beroepsvereniging als die daar het voortouw in neemt: leden activeren en de coordinatie op zich nemen.
Luud heeft daar een punt. Ik schat in dat Fred vooral denkt aan het niveau van het Rijk, en dat het dan vooral gaat over zaken als wetgeving, budgetten voor het archiefwezen als geheel enzovoort.
Banden hebben met de politiek is altijd belangrijk, maar mijn ervaring is dat die banden ook sterk afhankelijk zijn van (soms maar enkele) individuele personen. Heeft een bewindspersoon affiniteit met archieven? Heeft een KVAN-bestuurder al een sterk netwerk? Je kunt je een uur in de rondte lobby'en en met een nieuw Kabinet en/of een nieuwe KVAN-voorzitter weer bij nul aanbelanden.
Ik denk dat het belangrijk is - en dat geldt zéker ook voor archiefdiensten zelf - om 1) als vaste gesprekspartner gezien te worden door de politiek als het gaat over enkele thema's die voor jou belangrijk zijn en waarin de politiek geadviseerd wil/moet worden, 2) dat je regelmatig overleg hebt met de politieke vertegenwoordigers om 'bij te praten', en 3) dat je sowieso iemand met enige invloed kent die je kunt bellen als actuele ontwikkelingen daartoe aanleiding geven.
Intressante vraagstelling die roept om een reactie ;-)
Ik schrijf dit stukje vanuit mijn 'Zweedse perspectief'. Alhier heeft het archief een uitermate belangrijke functie, niet alleen als bewaarder/hoeder van het culturele erfgoed maar bovenal (en allerbelangrijkst): het democratische fundament van de samenleving. Immers, het archief herbergt besluiten, belangrijke stukken, ofwel: het definitieve bewijs!
Voorts roepen de meeste politici om het hardst waar het gaat om de informatiesamenleving ofwel e-overheid. De vraag die al gauw opduikt is: waar begint die e-overheid? Het antwoord is simpel maar overduidelijk: bij het (digitale) archief!
Zeer belangrijk is samenwerking tussen de verschillende archiefdiensten, zowel op landelijk, provinciaal/regionaal alsook gemeentelijk niveau. Steun en help elkaar, daar wordt iedereen beter van!
Het KVAN bestuur doelt hier inderdaad op het landelijke niveau, waarmee natuurlijk niets is gezegd over het belang van lobbyen op andere niveau's. Maar dat is niet wat wij met de vereniging voor ogen hebben. Christian van der Ven zei:
Luud heeft daar een punt. Ik schat in dat Fred vooral denkt aan het niveau van het Rijk, en dat het dan vooral gaat over zaken als wetgeving, budgetten voor het archiefwezen als geheel enzovoort.
Banden hebben met de politiek is altijd belangrijk, maar mijn ervaring is dat die banden ook sterk afhankelijk zijn van (soms maar enkele) individuele personen. Heeft een bewindspersoon affiniteit met archieven? Heeft een KVAN-bestuurder al een sterk netwerk? Je kunt je een uur in de rondte lobby'en en met een nieuw Kabinet en/of een nieuwe KVAN-voorzitter weer bij nul aanbelanden.
Ik denk dat het belangrijk is - en dat geldt zéker ook voor archiefdiensten zelf - om 1) als vaste gesprekspartner gezien te worden door de politiek als het gaat over enkele thema's die voor jou belangrijk zijn en waarin de politiek geadviseerd wil/moet worden, 2) dat je regelmatig overleg hebt met de politieke vertegenwoordigers om 'bij te praten', en 3) dat je sowieso iemand met enige invloed kent die je kunt bellen als actuele ontwikkelingen daartoe aanleiding geven.
Ik denk je er als archivaris niet aan ontkomt om goede contacten te hebben in het politieke veld. Deden onze collega's 100 jaar geleden immers ook en zo kwam de Archiefwet 1918 tot stand. Helaas zie ik van dat soort aktiviteiten de laatste tijd weinig en dat in een tijd waar vrijheid van informatie in de democratische rechtsstaat een prominente plaats inneemt (Frans noemde ze al). Openbaarheid en Openheid zijn belangrijke thema's waar archivarissen niet langs de zijlijn kunnen blijven staan. Dat geldt voor zowel landelijk als lokaal. Helaas hebben ondoordachte wijzigingen van de archiefwet naar aanleiding van het dualisme ervoor gezorgd dat je als archivaris niet de goede positie meer hebt. Ik denk zeker dat de KVAN daar een rol kan en moet spelen om thema's onder de aandacht van de politiek te brengen. Vraag is of ze nog serieus wordt genomen bij bestuurlijk Den Haag. Ingang moet overigens niet alleen bestuur zijn maar ook de volksvertegenwoordiging (maar dat kan dus in sommige gevallen lastig zijn als je als archivaris verantwoording aan het bestuur moet afleggen).
We hebben heel wat in te halen sinds er een grote move richting erfgoed is gemaakt en er minder aandacht lijkt voor de waarde van archieven voor als fundament van de democratie zoals Casper dat noemt.
Een late reactie van mij. Ja, zeker is het hard nodig dat het archiefwezen een politieke, landelijke lobby krijgt. Gerrit Valk, de voormalige gemeentearchivaris van Alkmaar, die jarenlang voor de PvdA in de Kamer zat, zei altijd dat hij op zijn eerste dag al museumdirecteuren op zijn drempel vond, maar dat hij al die jaren nooit iemand uit het archiefwezen had gezien.
Eigenlijk zouden KVAN en BRAIN en LOPAI standaard minimaal kennis moeten maken met alle, of de belangrijkste nieuwe cultuurwoordvoerders in de Kamer, zodat het contact er al is op het moment dat je het nodig hebt. Het is nu gelegd ivm de dreigende korting op de RHC's en daarop kan mogelijk worden voortgebouwd.
Er zou ook regelmatig contact moeten zijn met de besturen van VNG en IPO. Handig is dat dat allemaal gemeente- en provinciebestuurders zijn die vast ook allemaal wel via de eigen archivaris of inspecteur benaderd kunnen worden. Een landelijk gebundelde actie met dezelfe boodschap lijkt mij een goed idee.
De provincies en grote gemeenten hebben eigen lobbyisten in Den Haag en die zijn vast wel bereid te vertellen hoe een lobby in zijn werk gaat en ook om dit te ondersteunen. Het hoeft niet veel geld te kosten, het gaat om de contacten.
Onderwerpen genoeg in deze turbulente tijden: een ingrijpende wetswijziging op toezichtsgebied waar het archiefwezen niet in gekend is, bedreiging van het onderwijs, bezuinigingen en nieuwe, frisse ideeën vanuit het veld zoals in Archiveren is vooruitzien, die nog niet politiek zijn geland.
Daarnaast zijn de lokale en provinciale contacten met bestuurders en politiek voor het lokale/provinciale beleid natuurlijk ook nodig. Ik heb het idee dat we daar als archiefwezen veel beter in zijn dan in de landelijke invloed.