Verslag discussiebijeenkomst "Passen archiefprincipes bij particuliere archieven"

Beste deelnemers,

Wij waren maandag wederom erg verheugd met de opkomst en kwaliteit van de discussie bij onze tweede discussiebijeenkomst rond particuliere archieven in de culturele sector!

De discussiebijeenkomst ging over archiefprincipes en particuliere archiefvorming. Ter voorbereiding op deze discussie en als onderdeel van de ontwikkeling van een handreiking voor de particuliere archiefvormer is een concept hoofdstuk gedeeld. In dat hoofdstuk en de discussie hebben we constructieve en waardevolle aanvullingen en suggesties gekregen. We gaan deze in de handreiking verwerken. We werden er bijvoorbeeld terecht op gewezen dat we jargon zoals ‘authenticiteit’ beter kunnen vermijden (andere connotatie in een creatieve context)

Gedurende de discussie hebben we drie stellingen over archiefprincipes besproken, die voorkwamen in ons hoofdstuk. Welke van deze principes zijn belangrijk voor de particulier? Welke principes moeten vooral door de archiefinstelling uitgevoerd worden? En hoe passen deze principes op immaterieel erfgoed?

Volgens de deelnemers zijn alle archiefprincipes in zekere mate relevant voor de particuliere archiefvormer. De authenticiteit, de ordening, selectie, metadateren, en de materiële staat. Terecht wordt er door de deelnemers op gewezen dat deze principes gezamenlijk in één actie aan voldaan kunnen worden. Wanneer je ordent, haal je ook nietjes en insteekhoezen uit je collectie (materiële staat), ook verwijder je dan dubbelen en stukken zonder waarde (selectie). en doe je de eerste stap in metadateren. De handreiking kan deze praktijk nog iets verder naar voren halen.

Ook rondom de vraag welke van deze principes uitsluitend door de archiefinstelling uitgevoerd moeten worden is het antwoord divers. Er is een algemene consensus dat er te weinig capaciteit is om al deze principes goed uit te voeren bij de erfgoedinstelling. Sommige participanten geven aan dat vooral de materiële staat van belang is om door archiefinstellingen te laten garanderen. Je moet het materiaal immers duurzaam bewaren (en dat is een expertise op zichzelf). Aanname is ook dat onder particuliere archiefvormers het bewustzijn over digitale duurzaamheid onvoldoende aanwezig is om dit geheel uit handen te geven. De andere principes zijn een beetje ondergeschikt aan de preservering van het materiaal was de teneur. Het gebruik van vrijwilligers om het gebrek aan middelen op te vangen werd ook nog aangestipt.

Tenslotte hebben we een discussie gehad over immaterieel erfgoed. Veel creatieve uitingen hebben niet noodzakelijk een fysiek eindproduct, zoals bijvoorbeeld een choreografie, een uitvoering van een koor, etc. De groep was hier unaniem: Zorg ervoor dat je iets registreert, maar denk ook na over de fysieke materialen die rondom je immateriële productie tot stand zijn gekomen (deze zijn archiefwaardig).

Gebruik deze KIA groep vooral om verder te discussiëren over dit onderwerp. Wij maken hier ook gebruik van om jullie op de hoogte te houden van onze voortgang, onze volgende concepthoofdstukken, en de uitnodigingen voor nog twee discussiebijeenkomsten.

Voor nu nogmaals dank en tot ziens!

Maarten & Maarten