modules Archief4all - kort verslag
Op 10 september presenteerde Archief4all in het Utrechts Archief voor zo'n twintig aanwezigen de resul...
Het Nieuwe Instituut #KVAN14
- jun 2014
- Verwijderde gebruiker
- ·
- Aangepast jun 2024
- 3
- 55
Allereerst wil ik pleiten voor het afschaffen van de term Big Data. Dit omdat het te veel verschillende perspectieven en toepassingen in zich herbergt, te algemeen en te vaag is om opzichzelfstaand te gebruiken en vaak alleen maar verwarring veroorzaakt. Big data is geen methode het is een verbruiksproduct. Welke term ervoor in de plaats moet komen wil ik hier in het midden laten. Ik wil alleen een poging doen om los te komen van bestaande kaders. De mens is de motor die interpretatie geeft aan data, geholpen door wiskundige modellen. Belangrijk om te beseffen is dat algoritmes primair zoeken naar correlaties en de menselijke interpretatie naar causaliteit hierin. Grote beloftes zijn gemaakt over de kwaliteit van de mogelijkheden voor inhoudelijke ontsluiting hiervan, al zijn deze ideeën vaak alleen uitgebuit vanuit het perspectief bedrijfsleven en de consument en niet direct onderzocht voor sociale, culturele of historische onderzoek en toepassingen van publieke informatie.
Een interessant idee werd geopperd door Chido Houbraken in zijn presentatie Exploit The Masses. Archieven krijgen in zijn ogen, een 4e functie naast geheugen, verantwoording en cultuur-historisch, namelijk informatie als grondstof. Deze visie is niet nieuw en werd eerder al naar voren gebracht door Clive Humby in 2006; ‘’Data is the new oil’. Het nieuwe aan het idee van Chido is dat het deze de functies van het archief dynamisch maakt en daarmee onderling uitwisselbaar. Het spanningsveld komt het beste naar voren in het model aan het einde Chido’s presentatie waar de hamvraag is: Zijn wij als archief eigenaar van de data, expert op het gebied van informatie of allebei? In mijn ogen is de enige en beste mogelijkheid om als archief een knooppunt, eigenaar en expert van publieke data(sets) te zijn. Dit heeft een significante invloed op de institutionele en vertegenwoordigende rol van een archief als zij zelf direct gecombineerde publieke datasets gaan onderzoeken, gebruiken en toegankelijk maken. In mijn ogen ligt hier een mogelijkheid voor het archief om een meer onafhankelijke en controlerende rol te gaan spelen en wellicht ook de kans om weer sociaal, cultureel, politiek (en historische?) meerwaarde te creëren door hergebruik van publieke data in het digitale tijdperk.
Instrumenten die het mogelijk maken om data te filteren zijn belangrijker dan ooit en kunnen fungeren als momenten van waardering & selectie en tegemoetkomen aan de vier functies van het archief; geheugen, verantwoording, cultureel-historisch en informatie als grondstof.
Ik ben benieuwd wat jullie visie hier op is? Het is een eerste aanzet tot denken en poging om na te denken over een nieuwe rol en positionering van het archief als publiek instituut.
Verken
Wat jou en mij opviel op het web... (18)
Opvallende berichten deze week: Deze week was vooral de week van Wikileaks. Na een nieuwe publicatie ...
Ook de kunsten doen mee!
En nu hoeven we ook al niet meer naar Madrid ... kunnen we thuis van Rubens en Goya genieten.Ik hoop d...
Reacties
Graag voeg ik mijn visie als aanvulling hierop toe. Die is redelijk contrair. 180 graden gekeerd. Het Nieuwe Instituut ontneemt me de vrijheid die ik krijg van het referentiekader dat "Big Data" mij biedt. Dat is onbegrensd, daardoor inderdaad verwarrend, "rommelig" zo je wilt spreken in Big Data terminologie, maar mij wel de essentie van de tijd verbeeld. Die is niet meer institutioneel. Dank voor de vrijheid van BD. I feel "onlife" om in Floridi termen te spreken. Big Data is geen methode, geen verbruiksproduct, het is zoveel meer. Het laat een tijdperk beginnen waar geen fundamenten meer zijn, lees "geen institutionele fundamenten" meer. Dat kunnen we vervelend vinden, de tijd houdt geen rekening met het gegeven dat wij dat vervelend vinden. Mijn toevoeging aan die vrijheid is archieven en de menselijke ervaring als onlosmakelijk geheel te gaan ervaren, te gaan zien. Inderdaad: weer onlife. ONLIFE ARCHIEVEN. Archieven hebben een realtime betekenis en niet meer dan dat. Hebben we wat geleerd van Floridi? "grondstof" toevoegen aan archief is naast de etatistische lading die archieven hebben nu ook een economische lading toevoegen. Gaan we nu geld verdienen? De menselijke ervaring wordt vergeten. Daarom is de afstand tot de samenleving ook zo groot en moeten wij ons voortdurend afvragen: "wat is het nieuwe fundament voor de archivaris / archieven?" Het simpele antwoord: dat is verdwenen en met het verdwijnen is hij er: hij is onlife! Ik verwerp het nieuwe instituut vanuit de grond van mijn hart.
Beste Siegfried, allereerst bedankt voor je interessante reactie. Kan je wellicht toelichten waarom jij denkt dat het nieuwe instituut je de vrijheid ontneemt die je krijgt van het referentiekader geboden door BD? Technisch gezien is BD niet meer dan het restproduct. Toch vind ik te kort door de bocht om te zeggen dat 'onlife' X reallife archieven = significantie betekent. Wel ben ik het met je eens dat instituut niet de geschikte term is voor de dynamische situatie die geschetst kan worden. Mijn rode draad is eigenlijk gebaseerd rondom de vraag: Hoe en waarom nemen archieven (of niet) deel aan de onmenselijk grote datataart die eigenlijk BD is? En hoe verhouden wij ons tegenover de eigenaar van de data, de burger? Of deze taart eetbaar is voor archivistiek is tot nu toe alleen gebaseerd op speculaties en aannames i.p.v. bewijs.
Dank, Karst Jorik, voor je verslag. Het gaat deels over mijn presentatie, dus ik reageer maar even :-)
Dit zijn de slides van mijn presentatie op maandag:
Exploit the Masses! Big Data en de Archivaris from KVANdagen
Ik ken het uitgangspunt "Data is the new oil". Daarom gebruikte ik in eerste instantie (na de presentatie van Ingmar Koch en mijzelf op KVAN13) de term Brandstof voor de 4e functie.
Maar er zijn wat fundamentele verschillen tussen olie en data. Naast de overduidelijke natuurwetenschappelijke verschillen, zijn er ook wat te noemen op het vlak van gebruik. Zo is data 'renewable' in vergelijking met olie. Je kan het eindeloos hergebruiken. Verder is tot nu toe de belangrijkste directe functie van olie het opwekken van energie voor aandrijving of elektriciteit, met steeds een beetje energieverlies bij iedere 'transactie'. De data in BD levert weer nieuwe, herbruikbare, data op.
En zo kwam ik op het meer algemene 'grondstof', alhoewel ik me realiseer dat het de lading ook niet geheel dekt.
Het is jammer dat ik in tijdnood kwam, waardoor we niet echt konden praten over de nieuwe rol van de archiefdienst/beheerder. Wat ik bij expert bedoel, is een organisatie die aan de slag gaat met het hergebruik van de informatie. Dus niet alleen ontsluiten en aanbieden, maar ook daadwerkelijk combineren en nieuwe producten maken. Ik weet niet of dat een grote taak van een archiefdienst moet zijn. Wellicht dat je wel 'halfproducten' kunt leveren a la WieWasWie, maar uiteindelijk laat je het aan de vak- of branche-expert over om er iets geschikts van te maken buiten de setting van het archiefbeheer. Denk ik. Het beheer, ontsluiten en aanbieden van data is meer onze forte, als archivarissen/archiefdienst. Vind ik. Vandaar mijn opmerking dat de huidige voorspelling is de eigenaars van data uiteindelijk de winnaars zullen zijn.
Niettemin heb je de kern van mijn betoog goed weergegeven in je verslag. Hartelijk dank daarvoor!
@Sigfried:
Ik kan je slecht volgen, Sigfried:
1. Big Data is wèl een methode, met een aantal technieken en randvoorwaarden. Die kan grote impact hebben, zeker. Net als het vervoer over vaste banen, gecombineerd met stoomaandrijving en een dienstregeling een enorme impact heeft gehad op de maatschappij. Maar het blijft een methode.
2. Big Data heeft juist wel hele sterke institutionele fundamenten. Kort samengevat: de eigenaar van de data is de winnaar. En die eigenaar is niet 'het internet' of 'wij, het volk' oid.
3. Wie zegt dat de grondstof alleen een economische waarde heeft? Wat ik bedoelde is hoe Karst Jorik het in zijn verslag schrijft: "...sociaal, cultureel, politiek (en historische?) meerwaarde..."
Tot slot: wat moet ik met de opmerking "Archieven hebben een realtime betekenis en niet meer dan dat."? Dat geldt toch voor alles? De hele geschiedenis heeft alleen maar realtime betekenis. Of bedoel je dat archieven die we vandaag niet gebruiken, dus gewoon weggegooid kunnen worden?