"Bereik en inhoud" als oplossing voor het tabbladveld

  • sep 2012
  • Ernest Verhees
  • ·
  • Aangepast 27 jun
  • 3
  • 32
Ernest Verhees
KIA Community
  • Verwijderde gebruiker

Omdat ik benieuwd ben hoe andere archiefinstellingen met de problematiek van het 'tabbladveld' uit dossierinventarissen omgaan, deel ik graag een verkorte versie van een memo hierover en onze conclusie daarbij.

Met de komst van beschrijvingen van de dossiers uit informatiesystemen die DIV-afdelingen gebruiken, krijgen we steeds meer te maken met de methoden die in de dynamische en semi-statische fases worden gebruikt. Het gaat dan om zowel de beschrijvingsvelden die gebruikt worden als de inhoudelijke beschrijvingen van de dossiers (de invulling van de velden).

De praktijk leert dat een van de verschillen het veelvuldig gebruik is van het niveau of veld "tabblad" in de dynamische fase voor de (nadere) beschrijving van de inhoud van een dossier. Dit veld bestaat naast het inhouds- of beschrijvingsveld van het dossier en naast de beschrijving van de documenten in het dossier (op stuksniveau). Het lijkt een praktisch vervolg op het gebruik van de tabs in de fysieke omslagen, waarvan de tab-beschrijvingen in veel gevallen ook zijn overgenomen.

Extra probleem is dat het tabbladveld op zeer verschillende manieren is gebruikt en niet eenduidig voor een bepaald soort gegeven. Door de verschillende invullingen hiervan bevat het tabbladveld zowel noodzakelijke/nuttige als overbodige metadata voor het beheer en de toegankelijkheid van het dossier. Je kunt dus niet zeggen dat deze informatie in alle gevallen weg kan of in alle gevallen overgenomen moet worden, tenzij je noodzakelijke gegevens verwijdert of niet-noodzakelijke gegevens wel opneemt. De laatste optie zou dan nog het meest in aanmerking komen om extra werk te voorkomen. Dat extra werk zou namelijk het gevolg zijn van het maken van een selectie uit het tabbladveld van noodzakelijke, te bewaren metadata én dit over te zetten in een nieuw te creëren tabbladveld op bestanddeelniveau en/of te verdelen over de daarvoor bestemde velden.

De vraag doet zich nu voor wat het archief moet doen met de informatie in deze tabbladen omdat dit veld niet voorkomt bij de beschrijving van de bestanddelen volgens de klassieke methode.

Conclusie

Omdat er in veel gevallen nuttige informatie in deze tabbladen staat die de, soms zeer algemene, dossierbeschrijving inhoudelijk aanvult én omdat het veel werk is om een selectie te maken hebben wij besloten in principe alle informatie uit het tabbladveld over te nemen in het ISAD-veld Bereik en inhoud, op bestanddeelniveau uiteraard. Als er duidelijk sprake is van gegevens in het tabbladveld die in een ander ISAD-veld of in een Nadere Toegangen hoort én het niet te veel werk is om dit om te zetten, dienen deze gegevens naar het juiste veld te worden overgezet. Het gaat dan om nadere beschrijvingen van series met persoonsnamen en/of locaties (bouwvergunningen, grondaankopen), aantekeningen (n.b.) of verwijzingen.

Per geval (overdracht van dossierbeschrijvingen) zal besloten moeten worden wat er moet gebeuren met de gegevens uit de tabbladen, hoeveel werk een eventuele omzetting kost en wie het extra werk moet doen.

De volgende vragen zullen dan beantwoord moeten worden.

1. is er een tabbladveld?

2. welke gegevens zijn hierin ingevoerd? (indelen naar soort)

3. horen de gegevens eigenlijk in een ander veld? (per soort)

Zo niet, dan kan alles naar het ISAD-veld "Bereik en inhoud". Zo wel dan:

4. hoeveel werk kost het om deze gegevens in het juiste veld te krijgen en wie gaat dat doen?

5. wat zijn de nadelen als je toch alles overneemt in het ISAD-veld Bereik en inhoud (op bestanddeelniveau)?

Daarna zal er een afweging gemaakt moeten worden tussen de nadelen van de antwoorden op de vragen 4 en 5 (werk/uren/kosten tegenover een toegang met informatie in verkeerde velden).

Reacties

3 reacties, meest recent: 13 september 2012
  • Beste Ernst,

    Wat je beschrijft zijn eigenlijk twee problemen. De zeer gedetailleerde manier van beschrijven van ISAD zeker als je komt op het niveau van een archiefstuk (dossier). Zelf vindt ik ISAD hierin doorslaan als beschrijvingsmethode voor een archief in zijn geheel is ISAD uitstekend maar op lagere niveau's krijg je dit soort problemen. Daarnaast speelt het probleem dat er in dossiers tabbladen worden gebruikt. Maar de uiterlijke vorm (tabblad, omslag, map) bepaalt niet of een dossier een dossier is maar de inhoud. Menige dossieromslag is een verzamelmap waarbij de dossiers van elkaar worden gescheiden door tabbladen. De meest pragmatische oplossing: beschrijf elk dossier achter een tabblad als een “enkelvoudigdossier” met zijn eigen inventarisnummer. De dossiermap/omslag waar ze in zitten krijgt dan meerdere inventarisnrs. Blijft nog het probleem van de tabstrook als deeldossier. ISAD biedt daar volgens mij niet zo’n goede oplossing voor.

    Los van ISAD binnen Maisflexis, ons archiefbeschrijvingsprogramma, kunnen je probleemloos “tabstrook” omschrijvingen aan een enkelvoudigdossier toevoegen, zonder dat deze tabstroken een eigennummer krijgen. Dit gebruiken we als een Nadere Toegang niet handig is.

    Verwijderde gebruiker
  • Een bestaand tabbladveld in Maisflexis maakt het inderdaad makkelijker om deze gegevens in over te nemen. Wij hebben nu in de huidige versie van atlantis met de klassieke methode niet zo'n veld. Wordt dit tabbladveld ook in de publieksomgeving getoond en wat doe je hiermee met een omzetting naar een ISAD-beschrijving (als je dat zou willen)?

    Wat je over ISAD zegt, is volgens mij niet helemaal juist. Je hoeft niet op elk niveau (archief of bestanddeel) alle velden te gebruiken, dit kan eventueel maar het hoeft niet. Op het archiefniveau zullen dat er vaak veel meer zijn dan bij een bestanddeel en daarvoor is ISAD dus inderdaad erg uitgebreid. Er zijn maar een paar velden verplicht, op elk niveau. Totnutoe hadden wij het veld Bereik en inhoud ook helemaal niet opgenomen bij het bestanddeel maar door het tabblad gaan we dit nu wel gebruiken.

    Van die verzameldossiers is helemaal juist, dat komt regelmatig voor. Om hier enkelvoudige bestanddelen van te maken zal wel veel werk zijn omdat de tabbladbeschrijving meestal niet voldoet daarvoor en er ineens veel meer beschrijvingen (met meer dan alleen een inhoudsveld) gemaakt moeten worden. Dan zou je nog eerder aan een verzamelbeschrijving kunnen denken met daar de tabblad- teksten als deelbeschrijvingen onder. Met ISAD kan dat ook, waarbij de verzamelbeschrijving dan als een reeks wordt gezien.

    We zullen wel voortdurend de afweging moeten maken of al dat extra werk met die omzettingen naar enkelvoudige beschrijvingen, deelbeschrijvingen of nadere toegangen de moeite waard is. Mooier is natuurlijk om de praktijk van tabbladbeschrijvingen in de dynamische of semi-statische fase meer aan te laten sluiten op de klassieke beschrijvingsmethode of nog liever op ISAD. Dat daar ook al het veld "bereik en inhoud" wordt gebruikt.

    Ernest Verhees
  • Beste Ernest,

    De gegevens van het tabbladveld zijn zichtbaar te maken op Internet. Helaas komen ze niet automatisch mee in de Word/pdf inventaris. Het Word sjabloon zou daarop moeten worden aangepast, Bij een omzetting naar ISAD is het eenvoudig om via een conversieschema te bepalen dat de inhoud van tabbladvelden in veld XX van ISAD moeten komen. Maar zoals je aangaf welk veld in ISAD is daarvoor het meest geschikt? Ik denk dat de keuze voor "bereik en inhoud" de beste is. Nu maar hopen dat andere vakgenoten tot dezelfde conclusie komen.

    Verwijderde gebruiker

Trefwoorden