Debat gemist? Samenvatting plenaire vergadering Tweede Kamer over Wet Open Overheid (31-03-2016)

Op donderdag 31 maart vergaderde de Tweede Kamer opnieuw over het initiatiefwetsvoorstel van de leden Voortman en Van Weyenberg houdende regels over de toegankelijkheid van informatie van publiek belang. Dit initiatiefwetsvoorstel is beter bekend als de Wet Open Overheid.

Het vervangen van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) door de Wet open overheid (WOO) moet de overheid transparanter maken. Voortman (GroenLinks) en Van Weyenberg (D66) verdedigden hun initiatiefwetsvoorstel.

Hoe moeten overheden omgaan met informatieverzoeken van burgers, belangenorganisaties, journalisten en onderzoekers? De regels zijn daarvoor nu vastgelegd in de Wob. Door deze te vervangen door de WOO hopen de initiatiefnemers een cultuuromslag tot stand te brengen en het bestuur transparanter te maken. De WOO leidt tot een bredere reikwijdte, een verplichting voor overheden om informatie actief openbaar te maken, het aanpakken van misbruik van Wob-verzoeken en een duidelijke omschrijving van de weigergronden, zoals de nationale veiligheid en de privacy van betrokkenen. Minister Plasterk (Binnenlandse Zaken) is positief over de doelstelling van het initiatiefwetsvoorstel, maar vindt wel dat de kosten eerst goed in beeld moeten worden gebracht.

Verplichting om informatie actief openbaar te maken

De WOO verplicht overheden om veel meer informatie actief openbaar te maken. Ook moeten ze een openbaar register bijhouden om inzichtelijk te maken welke informatie beschikbaar is. Wanneer moeten die registers er zijn?, vraag Oosenbrug (PvdA). Om organisaties niet op kosten te jagen mogen ze het meenemen in geplande ICT-projecten, antwoord Voortman. Segers (ChristenUnie) suggereert om een pilot te houden. Openbaarmaking van informatie is een middel en mag geen doel op zich worden, zegt Amhaouch (CDA), die vreest voor een explosie van informatie waar niemand op zit te wachten.

Reikwijdte wordt breder

De WOO kan, in tegenstelling tot de Wob, ook gaan gelden voor semipublieke instellingen. Het argument hiervoor is dat deze (deels) met belastinggeld worden gefinancierd, betoogd (Voortman). Veldman (VVD) vreest dat dit leidt tot hoge administratieve lasten voor dit soort organisaties. Ook vraagt hij zich af waar de grens 'semipubliek' precies ligt. Het is aan de regering om dat af te bakenen met Algemene Maatregelen van Bestuur, reageert Voortman. Segers en Veldman vragen naar de gevolgen van de uitzonderingsgrond 'ernstig schaden van belangen'. In hoeverre valt bedrijfsgevoelige informatie hieronder? Bedrijfsbelangen moeten van geval tot geval worden afgewogen tegen het algemene belang van openbaarheid, antwoordt Van Weyenberg.

Aanstellen informatiecommissaris uitgesteld

De nieuw aan te stellen informatiecommissaris krijgt een aanjaagfunctie, moet burgers en organen helpen bij toepassing van de wet en bevordert de naleving ervan. Ook kan hij de regering en de Staten-Generaal adviseren. Van Weyenberg spreekt over een "helpende hand" bij het komen tot een cultuuromslag. Maar in de eerste termijn zetten veel woordvoerders vraagtekens bij het nut van deze functionaris. Bovendien zijn de kosten hoog zegt Oosenbrug. De initiatiefnemers willen de aanstelling daarom vier jaar uitstellen. Vreemd, vindt Amhaouch, omdat zo'n commissaris in zijn ogen vooral in de eerste jaren na invoering van de wet een nuttige rol kan spelen.

De Kamer sprak eerder op 9 december 2014 over het initiatiefwetsvoorstel van Voortman en Van Weyenberg. De tweede termijn vindt op een later moment plaats.

Bron

https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/plenaire_verslagen/kamer_in_het_kort/wet-open-overheid-moet-wob-vervangen

Lees hier het plenaire verslag