Archiefeducatie in coronatijd

  • sep 2020
  • Anneke van Waarden-Koets
  • ·
  • Aangepast 27 jun
  • 4
  • 100
Anneke van Waarden-Koets
Educatie en Presentatie
  • Susan Suèr
  • Harm Pieters
  • Aura Pattinama
  • Ellen Nieboer

Dag allemaal,

Nu de scholen weer begonnen zijn, komen de aanvragen voor activiteiten in de archieven weer binnen. Ook bij het Zeeuws Archief. Wij volgen de RIVM-richtlijnen, handen wassen etc., (gedeelde) werkplekken desinfecteren, overal zijn veilige looproutes aangebracht en overal staat gel en wie met originele bescheiden aan de slag gaat in de studiezaal draagt handschoenen. Afijn, dat zal vast iedereen bekend in de oren klinken.
Het archief is ook nog steeds gesloten voor bezoekers. Bezoekers kunnen al wel op afspraak terecht in de studiezaal. Ze moeten dan aanbellen, niemand kan zonder afspraak naar binnen.

Maar nu de groepsbezoeken, met name scholieren en studenten. Ik krijg aanvragen voor de komende maanden binnen van PO, VO en HBO, die met flinke groepen (25-30 pp) het archief willen bezoeken. Dat zijn in dit geval allemaal scholen die elk jaar in de tweede helft van het jaar komen.
Ik worstel ermee, vandaar dat ik eens bij jullie te rade ga.
-Wat doen jullie met aanvragen voor schoolbezoeken?

Bij ons mogen groepen, als dat onderdeel is van het programma, onder begeleiding een kijkje in het depot nemen. Dat mag nu niet. De depots zijn gesloten voor bezoek evenals het trappenhuis naar de depots.
-Hoe doen andere archieven die begeleid groepsbezoek in het depot toestaan dat?

Ons auditorium heeft 45 zitplaatsen. Daarvan kunnen er nu 12 benut worden (1,5m helemaal rondom vrij, ook i.r.t. de docent/educator). Dat heeft uiteraard consequenties voor de cursussen, maar ook voor de schoolprogramma's. Splitsen of afzeggen of doorschuiven naar volgend (school)jaar? Online alternatieven bedenken?
-Wie heeft daar al ervaringen mee?

Bezoeken aan de tentoonstelling: er is een tentoonstelling in opbouw en er zijn ook al aanvragen voor groepsbezoeken aan de expo. Vooralsnog blijft de expositieruimte gesloten, ook als er een nieuwe expo is. De routing is lastig en de ruimtes zijn te klein voor veel bezoekers. Dicht houden zolang corona nog onder ons is lijkt het meest voor de hand liggend.
-Wie heeft daar ervaringen mee?

Naar de scholen toegaan i.p.v. de scholen naar het archief laten komen is ook een optie. Wat neem je mee? Ik zag een mooie foto van Susan met lesmateriaal in een prachtige transportfiets van Erfgoed Leiden. Wat zit daar in (dtv)? Origineel materiaal, reproducties, originele of nagemaakte voorwerpen? Is een rondje langs de scholen voor alle programma's geschikt? Je kunt uiteraard met digitaal materiaal op school aan de gang. Dat gebeurt ook wel, soms is dat handiger omdat we zelf niet over voldoende faciliteiten beschikken om grote groepen actief digitaal te laten werken. We kunnen het intensiveren.
-Ik ben benieuwd naar jullie ervaringen!

Onze speurtochten door de stad doen het goed, die werden ook redelijk gebruikt tijdens de lock-down-'light'.

Zijn er archiefdiensten die protocollen voor groepsbezoeken hebben gemaakt en hanteren?
-Hoe bevalt dat? Werkt het goed? Worden die eerst helemaal uitgetest?

Gebruiken jullie voor jezelf beschermend materiaal (mondkapjes, kuchschermen, handschoenen) als je met een groep werkt?

Dat zijn een beetje mijn vragen. Ik ben vooral benieuwd naar jullie ervaringen en ongetwijfeld hebben jullie tips waarmee andere archiefeducatoren, zoals ik, uit de voeten kunnen.

Alvast veel dank voor het meedenken!
Hartelijke groet, Anneke

Reacties

4 reacties, meest recent: 14 september 2020
  • Hoi Anneke,

    Bij ons in Nijmegen hebben we ook de eerste aanvragen voor het komende jaar binnen. In september ontvangen we 140 studenten van de Radboud Universiteit (eerstejaars Geschiedenis), in oktober staat de eerste basisschool gepland en ook vanuit het ROC en VO komen de aanvragen weer binnen. We hebben een klein documentje opgesteld met de bij ons geldende regels/voorwaarden voor educatie. Zo communiceren we het ook naar de docenten. De belangrijkste afspraken:

    • We ontvangen alleen schoolgroepen als de studiezaal gesloten is. In praktijk is dit maandag de hele dag en dinsdag- t/m vrijdagochtend.

    • Groepen krijgen een 'zittende' rondleiding in de studiezaal, waar 15 stoelen op 1,5 meter staan (zie foto hieronder), een scherm staat en waar we onze edukar (met archiefstukken) naar toe kunnen rijden. We gaan dus niet rondlopen en een bezoek aan het depot zit er nu niet in. Zelf houden we 1,5 meter afstand van de groep.

    • In praktijk moeten we de meeste groepen splitsen, dus houden we ook een ruime wisseltijd aan tussen de groepen.

    • De ontvangst vindt alleen plaats als dit goed in onze agenda’s past en we ons er goed bij voelen.

    Dat laatste vind ik een belangrijke. We ontvangen binnenkort de studenten in groepjes van max. 15 (het is niet verplicht dus er zullen er vast wel een paar afzeggen). Dat is voor ons ook een test. Als we ons er op enig moment niet prettig bij voelen, of de groep houdt zich niet aan de voorwaarden, dan houdt het op.

    Voor Open Monumentendag hebben we een filmpje gemaakt over het archief, dat sturen we docenten nu ook toe (zie: https://youtu.be/ZlkEmDw1CXo) En we hebben https://www.geschiedenislokaal024.nl/ waardoor we zeker het VO makkelijker digitaal kunnen voorzien van bronnen.

    Ik ben benieuwd wat andere archieven doen!

    Groeten, Ellen
    Regionaal Archief Nijmegen

    02092020_corona-afspraken educatie.docx
    Ellen Nieboer
  • Ha Ellen,
    Dank je wel voor je uitgebreide reactie!
    Fijn dat jullie het op die manier kunnen oplossen. Splitsen van klassen en groepen is onvermijdelijk in coronatijd. En heel belangrijk inderdaad: Jullie moeten jezelf er goed bij voelen.
    Handig, het inzetten van het OMD-filmpje als introductie voor het onderwijs!
    Dank voor het meesturen van jullie corona-afspraken!
    Hartelijke groet, Anneke

    Anneke van Waarden-Koets
  • Ha Anneke,

    Bij ons in Rotterdam werken we in ieder geval tot januari zo veel mogelijk thuis. Daarom hebben we ervoor gekozen om geen groepen te ontvangen in die tijd. We bieden voor de kinderboekenweek een "Koffer vol geschiedenis" aan met gelamineerde reproducties over een bepaald thema met een achtergrondverhaal en wat vragen/tips en tricks voor de docent. Ook hebben we een digitaal werkboekje en willen we op aanvraag een fysieke versie maken.

    Aanstaande donderdag hebben we een start van een project met het technasium, dit doen we in de buitenlucht. Louisa zal dat begeleiden.

    We denken ook aan digitale lessen ontwikkelen, maar ook aan eventueel scholen bezoeken. We zijn ook alles nog een beetje aan het uitdenken! Ben ook heel erg benieuwd hoe de rest dat doet.

    Groeten,

    Aura Pattinama
    Stadsarchief Rotterdam

    Aura Pattinama
  • Dank je wel voor je reactie, Aura!
    Mooi dat jullie voor de Kinderboekenweek analoog en digitaal materiaal voor de scholen hebben. En leuk dat jullie starten met lessen in de buitenlucht in het technasium! De University College Roosevelt in Middelburg houdt ook lessen in de open lucht. Ze hebben er ook een speciaal openluchtlokaal voor gemaakt op het binnenplein van de UCR. Daar kunnen wij vast ook gebruik van maken als zij er zelf geen les geven.
    Succes met het technasium het maken van digitale lessen. Ik oriënteer me daar ook op en volg o.a. de kennissessies over online onderwijsplatforms (zie KEP-agenda, bijdragen van Lotte Belice Baltussen). Nuttig ter oriëntatie!
    Hartelijke groet, Anneke

    Anneke van Waarden-Koets