Artikel van Roosje Keijser en Hannah Jansen over het project rondom auteursrecht bij Het Utrechts Archief (Archievenblad november 2018)
Archievenblad_2018_nov_9_WEB_auteursrecht.pdf
Ik wordt geacht om een stuk te schrijven over de (regelingen) Regionaal Historische Centra.
Volgens het Nationaal Archief zouden dat er dan 12 zijn (incl. Nationaal Archief). Zij tellen echter alléén maar die, waarin opgenomen Rijksarchiefbewaarplaatsen in de Provincie. Volgens Internet zijn er ook nog talrijke Regionaal Historische Centra, die een samenvoeging zijn van Gemeentelijke archiefbewaarplaatsen.
A) Klopt dat zo?
B) Vallen ze allebei onder de Wet Gemeenschappelijke Regelingen?
(Ik weet, volgens sommigen hoort dit dus niet hier;-)). Maar waar heb je nou zo veel fijne, deskundige collega's bij elkaar?
Reacties
Het is een beetje een complexe situatie. Er zijn 11 RHC's waarin rijk en minstens 1 gemeente in een gemeenschappelijke regeling zitten. Dit zijn de oude Rijksarchieven in de provincie. Bij mijn weten is het Nationaal Archief zelf geen gemeenschappelijke regeling, maar een onderdeel van het ministerie van OCW, zonder dat er een gemeente bij betrokken is. (Het Haags Gemeentearchief is zelfstandig) Daarnaast heb je inderdaad nog heel wat archiefdiensten die een gemeenschappelijke regeling van diverse gemeenten (en soms waterschappen) zijn, sommige noemen zich ook RHC, zoals RHC Eindhoven, anderen heten Regionaal Archief, zoals Regionaal Archief West-Brabant, of Streekarchief (Land van Heusden en Altena) En dan heb je ook nog organisaties die via Dienstverleningsovereenkomsten samenwerken en zich soms ook RHC noemen, zoals RHC Het Markiezenhof in Bergen op Zoom (of heet dat nu alweer anders?) Hier is dus in feite sprake van privaat-rechtelijke samenwerking tussen overheden. Ik geloof niet dat er ergens een volledig overzicht is, maar als het er is, dan moet BRAIN dat eigenlijk hebben.
O, nog een aanvulling, er zijn ook RHC's waar de provincie ook deel uitmaakt van de Gemeenschappelijke Regeling, naast gemeente en rijk. Dit is bijvoorbeeld in Flevoland aan de hand.
Hoi Ingmar, Ik begrijp dus, dat behalve bij de puur privaatrechtelijke samenwerkingsverbanden er altijd sprake is van een gemeenschappelijke regeling? En voor de rest zijn er dan dus 3 smaken: RHC's volgens het Nationaal Archief, waar Rijk en minstens één gemeente samenwerken, RHC's waarin verschillende Gemeenten samenwerken en RHC's waarin Gemeente, Rijk en Provincie samenwerken? Pffff, ik ga ook even bij BREIN kijken. In ieder geval al bedankt voor jouw bijdrage!!!!! En dit is precies volgens mij nou de kracht van 2.0 en communities!!!! Ingmar Koch zei:
O, nog een aanvulling, er zijn ook RHC's waar de provincie ook deel uitmaakt van de Gemeenschappelijke Regeling, naast gemeente en rijk. Dit is bijvoorbeeld in Flevoland aan de hand.
Wellicht ten overvloede: ook bij die privaatrechtelijke samenwerking gaat het om lokale overheden (gemeentebesturen) die onderling privaatrechtelijke afspraken maken over levering van diensten en betaling daarvan. De drie smaken die je omschrijft kloppen, volgens mij. Waar en wanneer kunnen we je artikeltje lezen? Dat is pas echt 2.0 natuurlijk, eerlijk delen ;-) Kitty zei:
Hoi Ingmar, Ik begrijp dus, dat behalve bij de puur privaatrechtelijke samenwerkingsverbanden er altijd sprake is van een gemeenschappelijke regeling? En voor de rest zijn er dan dus 3 smaken: RHC's volgens het Nationaal Archief, waar Rijk en minstens één gemeente samenwerken, RHC's waarin verschillende Gemeenten samenwerken en RHC's waarin Gemeente, Rijk en Provincie samenwerken? Pffff, ik ga ook even bij BREIN kijken. In ieder geval al bedankt voor jouw bijdrage!!!!! En dit is precies volgens mij nou de kracht van 2.0 en communities!!!! Ingmar Koch zei:
O, nog een aanvulling, er zijn ook RHC's waar de provincie ook deel uitmaakt van de Gemeenschappelijke Regeling, naast gemeente en rijk. Dit is bijvoorbeeld in Flevoland aan de hand.
Hoi Ingmar, Ik ben weer eens een collega aan het helpen met een bijdrage voor het SDU Handboek Archiefregelingen. Dus ik ben bang dat ik niet aan voorpublicaties mag doen...
En dan is nog het BHIC, dat niet samenwerkt met het archief van de gemeente 's-Hertogenbosch, maar wel een RHC (voormalig Rijksarchief in de provincie) is. Om het nog wat eenduidiger te maken :)
@Luud En nou had ik de Tilburgse situatie uit gemakzucht ook al genegeerd ;-) Luud de Brouwer zei:
En dan is nog het BHIC, dat niet samenwerkt met het archief van de gemeente 's-Hertogenbosch, maar wel een RHC (voormalig Rijksarchief in de provincie) is. Om het nog wat eenduidiger te maken :)
O Nederland! Het zal eens niet zo zijn...alles is versnippert....;-)) Toch heel erg dank, heren en ik ga me maar tot de meest voorkomende vormen beperken (en dat dan i.r.t. de WGR, want dat is de bedoeling). Luud de Brouwer zei:
En dan is nog het BHIC, dat niet samenwerkt met het archief van de gemeente 's-Hertogenbosch, maar wel een RHC (voormalig Rijksarchief in de provincie) is. Om het nog wat eenduidiger te maken :)
Naast het BHIC is ook het Tresoar in Friesland zo'n apart RHC. Het voormalige rijksarchief is daar samengesmolten met een museum tot wat we nu dus het Tresoar noemen, maar daarnaast heb je in Leeuwarden ook nog het Historisch Centrum Leeuwarden, wat als gemeentearchief dienstdoet. Het BHIC is trouwens naast zo'n gemeenschappelijke regeling ook een instelling die met enkele andere gemeenten dienstverleningsovereenkomsten heeft afgesloten. Recent nog met Boxtel, en al iets langer met Mook en Middelaar - over de provinciegrenzen heen in Limburg, als dat nog tot een uitzonderingspositie leidt. Volgens mij wordt de term RHC alleen door het Nationaal Archief/de Rijksarchiefdienst als officiële term gebruikt (om dus de samenwerkingsverbanden aan te duiden waarin onder andere een van de voormalige rijksarchieven in de provincies is opgegaan). In alle andere gevallen is de keuze om een 'RHC' te zijn een eigen keuze van bepaalde andere samenwerkingsverbanden, die zich dan weer regionaal historisch centrum, dan weer regionaal archief, streekarchief of wat dan ook noemen - sommige verzinnen echt exotische namen. En sommige willen nog wel eens switchen tussen namen, zoals Tilburg.
Hoi Christian, Dat bevestigt zo ongeveer de indruk die ik al had gekregen. Volgens mij is dat allemaal historisch prima te verklaren (wat het idee achter de RHC's was). Alleen uiteindelijk is het Nationaal Archief en een andere kant mee opgegaan dan de kleinere gemeenten (waar het volgens mij in de beginne om te doen was). Ik zal dan ook geen voorbeelden noemen, want er zijn te veel uitzonderingen. Ik zal het maar bij categoriën houden, waarvan die RHC's volgens het NA er eentje is;-) Dat er uitzonderingen zijn, is in Nederland blijkbaar de regel:-)
Zo zie je maar weer dat er vele vormen van samenwerking zijn. In Delft maken wij ook gebruik van de WGR. Maar wij gebruiken een zogenaamde lichte GR waarbij er geen organisatie wordt opgericht maar een duurzaam dienstverleningscontract bestaat. Delft is dan de organisatie die de diensten op archiefbeheer voor de andere gemeenten doet uitvoeren. De archivaris van Delft wordt dan ook benoemd tot archivaris van de betreffende gemeente. Dat is dus geen privaatrechtelijke samenwerking maar een publiekrechtelijk via de wet GR. Maar het is inderdaad ook zo dat zorgdragers (Rijk, Provincie, Gemeente en Waterschappen) naast de wet GR kunnen samenwerken middels een privaatrechtelijke overeenkomst. In Delft hebben we met de gemeente Westland zo'n samenwerking. Veel succes met je artikel.
Thanxxx, Ik ben het geheel dan inderdaad maar gaan ophangen aan de soort GR's en mogelijke andere samenwerkingen en ben dan de voorbeelden gaan noemen. Dus dan passeren de verschillende invullingen van de GR de revue én de privaatrechtelijke overeenkomsten. Ik begreep alleen van Henk van der Meer dat de selectielijsten weer te maken hebben met het bestuurlijke niveau en niet met de vorm van de regeling, dus dat fietst er ook weer lekker dwars doorheen;-)) Ach, zo blijft het boeiend.... Bennie Blom zei:
Zo zie je maar weer dat er vele vormen van samenwerking zijn. In Delft maken wij ook gebruik van de WGR. Maar wij gebruiken een zogenaamde lichte GR waarbij er geen organisatie wordt opgericht maar een duurzaam dienstverleningscontract bestaat. Delft is dan de organisatie die de diensten op archiefbeheer voor de andere gemeenten doet uitvoeren. De archivaris van Delft wordt dan ook benoemd tot archivaris van de betreffende gemeente. Dat is dus geen privaatrechtelijke samenwerking maar een publiekrechtelijk via de wet GR. Maar het is inderdaad ook zo dat zorgdragers (Rijk, Provincie, Gemeente en Waterschappen) naast de wet GR kunnen samenwerken middels een privaatrechtelijke overeenkomst. In Delft hebben we met de gemeente Westland zo'n samenwerking. Veel succes met je artikel.
Troost je, Bergen op Zoom doet het nog anders!! Het is geen rhc meer maar gewoon historisch centrum en werkt niet volgens de WGR. De gemeente Bergen op Zoom heeft als publiekrechtelijk orgaan privaatrechtelijke overeenkomsten met de gementen steenbergen woensdrecht en het waterschap brabants delta. Nu de Tilburgse variant nog !!! Dynamiek en ondernemingszin kan toch geen kwaad !! Luud de Brouwer zei:
En dan is nog het BHIC, dat niet samenwerkt met het archief van de gemeente 's-Hertogenbosch, maar wel een RHC (voormalig Rijksarchief in de provincie) is. Om het nog wat eenduidiger te maken :)
Beste Cees, In de discussie ertussen is ook steeds meer na voren gekomen, dat er zo veel vormen en manieren van samenwerking mogelijk zijn, dat ik ervoor heb gekozen (omdat het voornamelijk om de regelingen-kant gaat) om het geheel aan tepakken vanuit het gezichtspunt: welke vormen zijn mogelijk binnen een GR (van "zwaar" tot "licht"), en welke andere samenwerkingsvormen zijn er verder. Grappig is het verhaal van de gebruikte selectielijsten, wat er dan weer dwars doorheen gaat lopen. Kortom: der term RHC suggereerd een eenvormigheid die in praktijk niet bestaat! Rest me, bij deze nog jou en alle andere enthousiaste vakgenoten te bedanken voor wat licht in de duisternis;-)) Cees de Groot zei:
Beste Kitty, A, klopt. Het Waterlands Archief , www.waterlandsarchief.nl is zo'n samenwerkingsverband van, nu 7 gemeenten, en is onderdeel van de gemeenschappelijke regeling ISW. B. Dit hoeft niet, RHC's worden tegenwoordig ook "geprivatiseerd" c.q. samengevoegd met andere culturele instellingen. Vaak in een stichting of andere vorm buiten de wet gemeenschappelijke regelingen.