vraag tips/info archiefproject 3vmbo

  • mei 2011
  • Verwijderde gebruiker
  • ·
  • Aangepast 27 jun
  • 4
  • 64
Verwijderde gebruiker
KIA Community
  • Christian van der Ven

Beste allemaal,

Op de eerste plaats; Als deze vraag op een verkeerde plaats op deze site wordt gesteld, hoop ik dat u me mijn ondeskundigheid vergeeft, en zou kunnen aangeven waar ik de vraag het beste kan plaatsen.

Ten tweede; om het lange verhaal hieronder kort te maken; ik ga met leerlingen aan de slag in archieven en ben op zoek naar tips/ervaringen/links/suggesties.....

Het gaat om het volgende; volgend schooljaar wil ik een project gaan doen met mijn 3-vmbo-t- leerlingen. Concreet eindproduct zijn de 'stolpersteine' die onze school, de ZoomMavo in Bergen op Zoom, ism de gemeente in mei 2012 wil gaan plaatsen. In de aanloop hiernaar toe zou ik de leerlingen in kleine groepjes willen verdelen. Elk groepje krijgt aan het begin van het schooljaar een naam van een van de slachtoffers die er tussen 1940 en 1945 in de stad zijn gevallen; er zijn plm. 30 Joodse slachtoffers, en er is een groep verzetsmensen. Opdracht is om gedurende het jaar in archieven op zoek te gaan naar de persoonlijke geschiedenissen van deze mensen. De leerlingen krijgen zo een beeld van het leven in 'onze' stad vóór 1940, krijgen een idee van het leven in de oorlog, maken kennis met (en krijgen hopelijk interesse in) archieven en archiefwerk, en de slachtoffers krijgen een gezicht. Naast deze rode-draad-opdracht, die de leerlingen verder zelfstandig kunnen uitvoeren, zullen er op een aantal momenten gastsprekers zijn en zullen er bezoeken worden gebracht aan bijvoorbeeld Kamp Vught en hopelijk de Plantagebuurt in A 'dam.

Om te onderzoeken welke problemen de leerlingen zullen tegenkomen ben ik zelf met een tweetal namen aan de slag gegaan, en dit heeft me niet erg hoovol gestemd; de opbrengst viel tegen, ik had te hoge verwachtingen.

Grootste vraag aan u is of u na het lezen van deze summiere beschrijving tips voor me zou hebben. Daarbij wil ik aangeven dat de mensen van Kamp Westerbork hun medewerking hebben toegezegd... zijn er nog andere plaatsen waar ik de leerlingen zou kunnen laten zoeken? In de NIOD-archieven is er naar mijn mening weinig voor mijn vraag te vinden,....

Een ander idee zou zijn om de leerlingen te laten zoeken op thema. Zo komen ze niet alleen kort (want dus volgens mij weinig te vinden) in aanraking met 'hun' hoofdpersoon, maar ook met andere thema's: Ik zou een zoekopdracht kunnen maken rond 'dagelijks leven1930-1940', een ander rond 'het verzet', 'leven in Brabant in de oorlog', 'school in de oorlog' ,.... dan gaan de leerlingen dus gerichter aan de slag in diverse archieven, en kan ik wellicht vooraf met medewerkers van dat archief al afsapraken maken.

Ik ben benieuwd naar uw opmerkingen!

Vriendelijke groet uit het zuiden,

Martijn Pellis

Reacties

4 reacties, meest recent: 18 mei 2011

  • via www.joodsmonument.nl zoeken op "bergen op zoom" levert 75 resultaten.

    met de hier gevonden namen kun je op www.ogs.nl verder zoeken

    via www.markiezenhof.nl zijn dan meer genealogische gegevens te vinden en ook in de bibliotheek zijn er boeken over "joods"

    zie ook http://www.archieven.nl/nl/zoeken?miview=ldt&mivast=0&mizig=18&miadt=298&milang=nl&mizk_alle=joden+bergen+op+zoom

    http://www.archieven.nl/nl/zoeken?mizig=0&miview=lst&milang=nl&micols=1&mires=0&mizk_alle=joden%20bergen%20op%20zoom

    succes

     

    Verwijderde gebruiker

  • Dag Martijn, ik denk dat ik het probleem ook wel begrijp. Je hebt een groep VMBO/T leerlingen. Mijn zoon zit nu in de tweede dus enigszins een beeld van het niveau heb ik wel. De zoektocht naar de personen kan nog komen. Je hebt immers een jaar de tijd. Ik zou er echter niet meteen mee beginnen. Archiefinformatie is erg specifiek en om daar mee te beginnen is het nog te vroeg. Er zijn diverse lesonderdelen die aandacht behoeven en daar zou ik eerst met de leerlingen mee aan de slag gaan:

    Zo moet de context van de Tweede Wereldoorlog worden geschetst. Wanneer vond die plaats, wat was er aan de hand? Wie was in oorlog met wie en wat waren de onderliggende motieven? Voor dit 'onderzoek' kunnen de leerlingen al eenvoudige zoekopdrachten verrichten zowel via internet als dat je naar een bibliotheek gaat of naar een museum. Je oefent de leerlingen dan al in het zoeken in databases of bestanden. Ook via internet kun je al zoeken in fotobanken van archieven.

     

    Na dit globale onderwerp, kun je gaan inzoomen op het verhaal van de Joden. Wat was eigenlijk het probleem, wie maakte dat probleem? Welke argumenten werden gebruikt om het verhaal te ondersteunen? welke Joodse slachtoffers kennen de leerlingen, hoe voltrok zich de Jodenvervolging? ook dit onderwerp kun je weer via zoekopdrachten op internet, musea en archieven ontsluiten. Gebruik ook de krantencollectie van de KB.

     

    Ik zou niet af gaan van het thema oorlog en Joden. dagelijks leven in Brabant is weer erg breed en de archieven zijn zoals gezegd daravoor weer te specifiek. Pas na wat oefeningen kunnen leerlingen zoeken in archieven in genealogische databases, maar dat zie ik pas op het einde van je traject.

     

    Om te zoeken in archieven moeten ze namelijk vertrouwd zijn met trefwoorden, data en jaartallen. Hebben ze die context niet, of kunnen ze niet associeren rondom een gebeurtenis dan hebben ze geen 'materiaal' geen voorkennis om uit te putten.

     

    Ik weet niet of je hier iets mee kunt? Indien je behoefte hebt aan een vereder uitwerking, wil ik best met je meedenken. Maar misschien zijn er kant en klare projecten in het land. In elk geval succes!

    Verwijderde gebruiker

  • Beste Martijn,

     

    In Leiden hebben we vorig jaar bij het nieuwe monument voor de joodse slachtoffers van WO2 een leskoffer ontwikkeld.

    Deze is in de stad aan alle basisscholen en scholen met een VMBO-afdeling uitgedeeld. Hij gaat specifiek in op de jodenvervolging in Leiden. Als je wilt kan ik wel een koffer naar je opsturen ter inspiratie. Laat maar weten!

     

    Het probleem met archiefonderzoek over de jodenvervolging is, dat veel documenten niet openbaar zijn ivm privacy van de genoemde personen en hun (klein)kinderen.

     

    Verwijderde gebruiker

  • Ook in Waalwijk loopt een educatief project rond de Tweede Wereldoorlog: Wie is Joop?

    Dit project maakt gebruik van enkele concrete documenten, die samen een verhaal vertellen, in dit geval over de lotgevallen van Joop Hoffmans, een waalwijkse jongen van dezelfde leeftijd als de leerlingen.

    Het gebruik van voorgeselecteerde archiefstukken kan ik aanbevelen. Het behoedt de leerlingen voorlopig voor ingewikkeld archiefspeurwerk en via deze documenten - originele bronnen - kunnen ze leren over de context van je eigenlijke onderwerp: de Joodse slachtoffers in Bergen op Zoom. Dat is belangrijk, zoals Petra al opmerkt.

    Je zou eens contact op kunnen nemen met het Waalwijkse gemeentearchief en met Ton de Groot, de betrokken docent. Ik ken Ton persoonlijk en hij zal je vast wat tips aan de hand willen doen.

    Voor hulp en tips bij de archieven kun je, naast bij de collega's van het Markiezenhof, ook terecht bij mijn collega Annemarie van Geloven van het BHIC. Zij heeft zich laatst met hetzelfde onderwerp beziggehouden, maar dan voor een andere gemeente. Annemarie is erg goed op de hoogte van bronnen met betrekking tot de Tweede Wereldoorlog (en Kamp Vught) en met gemeentelijke archieven in het algemeen. Het telefoonnummer van het BHIC is: 073-6818500

    Christian van der Ven

Trefwoorden

Verken