Ontdopen, hoewatwie gaat dat registreren ?

Ontvrienden was het woord uit 2009, nu lijkt ontdopen wat mij betreft het woord voor 2010 te worden. Belgen schijnen zich massaal te laten ontdopen. Op verschillende Belgische websites worden richtlijnen/procedures verstrekt hoe dat te doen zoals in bijgaand voorbeeld van een brief aan een bisdom in België

Betreft: schrapping uit het doopregisterGeachte, Ondergetekende (naam en voornamen) …………………………geboren te ………………………op ………………… wonende te ..... ……………………………, ………………………… straat, nr……zoon/dochter van ……………………………………….…(naam en voornaam van je vader)en van ……………………………………………………( naam en voornaam van je moeder)'gedoopt' in de sint-………………………-parochie te ……………………………… in ……('gevormd'), in de sint-…………..…………-parochie te …………………………… in ……('gehuwd') in de sint- ………….…………-parochie te ……………………………… in ……(de respectieve parochies opgeven - het jaartal volstaat)vraagt hierbij dat zijn/haar naam uit de desbetreffende registers zou worden geschrapt. Hoogachtend,

Over de vraag is of je je kunt ontdopen kan je vragen stellen, je kunt je uitschrijven als lid van de Katholieke kerk, maar kan je het feit dat je gedoopt bent ongedaan maken ? Feit is wel dat het verschijnsel ontdopen naar het Noorden is getrokken en ook ik als gemeentearchivaris heb met het verschijnsel te maken gekregen. Katholieken die hun confessie belijden nemen sterk af en verschillende parochies zijn gesloten of staan op het punt verder te fuseren. Met hulp van veel vrijwilligers worden parochies staande gehouden. De archieven, de weerslag van het ‘rijke’ Roomse verleden, worden veelal beheerd bij de plaatselijke archiefdiensten. Veelal wordt geopteerd voor bruikleen, dat wil zeggen dat de parochies zelf eigenaar blijven. De lopende administratie zoals de doop- en vormsel registers wordt over het algemeen niet overgenomen. Voor het raadplegen van de niet openbare registers moet in veel gevallen het parochiebestuur om toestemming worden gevraagd. In het verleden is vaak een contract afgesloten met parochies, die niet meer bestaan. Steeds vaker opteer ik om het archief in eigendom over te nemen, omdat de eigenaar de parochie vaak geen vast aanspreekpunt heeft.

Het ontdopen kwam onlangs bij een bezoek aan een Tilburgse parochie ter sprake. Besloten werd om nog stringenter te kijken naar de periode die voor de administratie van belang is. Deze week ontving ik een vraag van een parochie uit Oosterhout hoe de procedure is met betrekking tot de registratie van het ontdopen. Die is er niet en ik heb ze geadviseerd zich tot het bisdom te wenden.

Ik vraag me ten sterkste af of de registratie van het ontdopen tot de verantwoordelijkheid van een archivaris behoort. In artikel 1 van de ethische code staat:

1. De archivaris dient de integriteit van het archiefmateriaal te beschermen en zo te garanderen dat het een betrouwbare getuigenis van het verleden blijft.

Is het materiaal nog wel authentiek als een archivaris in een register een kantmelding plaatst ? Is dat niet de taak van de parochie zelf ? Bij kantmeldingen in de registers van de Burgerlijke Stand ligt er een uitspraak van de rechterlijke macht aan ten grondslag.

Graag wil ik via dit medium weten hoe andere archivarissen met ontdopen omgaan en dat er wellicht al bisdommen zijn die richtlijnen voor de parochies hebben gemaakt ?