Blog zonder titel
The archive is us[1] Nieuwe internettechnologieën bekend onder de noemer web 2.0 laten ook voor archiv...
Een bekend verschijnsel bij de archieven. Wat is al openbaar en wat niet. Bij de bevolkingsregisters en de Burgerlijke Stand schuift de grens elk jaar braaf een stukje op. (Hoera roepen de genealogen weer een jaar erbij. Terwijl de zelfde gegevens, en van jongere datum, vaak ook te vinden zijn de digitale kranten.) Maar naar mate de overgedragen archieven steeds jonger worden speelt dit probleem ook bij andere collecties. Bekend zijn de bouwvergunningen van de gemeente Nijmegen. Een kwestie die door collega’s vaak wordt aangeroepen als een absoluut verbod op het digitaal beschikbaar stellen van bouwvergunningen via internet (los nog van de auteursrechten.) Maar is dat zo? En als dat zo is waarom staan dan in de toegangen wél de gegevens van de aanvrager, adres etc.? Dit zijn toch ook tot de persoon herleidbare gegevens? Hiernaast publiceren we ook aankopen, verkopen erfpachten en andere dossiers met “naam en toenaam”. Vandaar dat ik de kwestie Nijmegen weer eens heb opgezocht. Zie link voor het eindoordeel van College bescherming persoonsgegevens.
Kort samengevat komt het hier op neer: Bij nieuwe aanvragen laat de gemeente persoonsgegevens weg of vraagt nadrukkelijk toestemming. CBP is hier mee akkoord
Voor het Archief van de afgehandelde aanvragen doet Nijmegen dit niet i.v.m. de hoge kosten.
Bij Nijmegen zijn deze gegevens in het archief dus zichtbaar en opvraagbaar.
(Dat kan met Pdf’s als deze een OCR hebben. Bij jpg en pdf zonder OCR kan dat niet)
CBP is niet gelukkig met deze beslissing maar accepteert dat Nijmegen de gegevens pas weg haalt als iemand erom vraagt.
Dat de uitspraak i.z. Nijmegen een absoluut verbod inhoud op het publiceren van bouwvergunningen door de combinatie van persoonsgegevens met adres is volgens mij te kort door de bocht.
Wat vinden mijn vakgenoten van dit onderwerp?
Hoe is de ervaring van Nijmegen na een paar jaar? Staan er hordes bezwaarmakers op de stoep?
Reacties
Weinig reacties nog, Cees. Eigenlijk wel vreemd, want het is toch een onderwerp wat veel vakgenoten raakt. Maar misschien heeft het te maken met de vele onduidelijkheden rond deze materie?
Wat de ervaringen zijn van Nijmegen, dat weet ik niet. Maar blijkbaar gebeurt nu toch ook daar weer wat ook in veel gevallen rondom auteursrecht gebeurt: publiceren en dan pas handelen als er iemand piept, vooral vanuit praktische argumenten.
Wat trouwens auteursrecht en bouwvergunningen betreft: Pictoright is een procedure gestart tegen het Gemeentearchief Rotterdam
Hallo,
Naast naam & adres wordt bij vergunningsaanvragen ook naar de (geraamde) bouwsom gevraagd. Ik denk dat de combinatie naam-adres-financiën een te gevoelige combinatie is om zomaar bekend te maken. (Ook bij de papieren / offline variant overigens.) Bij vergunningsaanvragen die ik (als gemachtigde) indien, geef ik dan ook geen toestemming deze gegevens te publiceren.
Vaak worden de vergunningsaanvragen in de gemeentelijke huis-aan-huis bladen summier gepubliceerd (adres, soms korte omschrijving) met vermelding waar en wanneer e.e.a. ter inzage ligt. De drempel om dan een beetje te gaan "rondneuzen" in de vergunningsaanvragen is zo toch een stuk kleiner dan wanneer de volledige vragen via internet zijn in te zien.
Wellicht is er analoog aan de GBA-archieven een periode overeen te komen waarna deze gegevens worden toegevoegd aan de bouwtechnische delen van het archief die al te raadplegen waren.
Annemieke
"de drempel om.... is zo toch een stuk kleiner groter dan.." had het natuurlijk moeten zijn
Beste Annemieke, bedankt voor je reactie,
je reactie sluit redelijk aan bij de mening van het College Bescherming Persoonsgegevens. Niet alle gegevens die nodig zijn voor een aanvraag van een vergunning mogen op internet én als het al noodzakelijk is dan is dat geen legimatie om ze ná de procedure permanent op internet te zetten. Nijmegen heeft voor nieuwe aanvragen hierop de procedure aangepast. Voor zaken die al op internet staan wordt een "piep"systeem gehandteerd..
groet
Cees
Beste Christian,
Pictoright richt zich tot nu toe op beeldmateriaal. Het auteursrecht van “architecten” bij bouwvergunningen is kennelijk losser. Ik krijg ook reacties van bouwers en ontwerpers dat zij zelf ook veel gebruik maken van de bouwtekeningen in archieven, en dit zo willen houden. Wellicht dat dit wederzijds gebruikmaken tot nu toe heeft voorkomen dat er claims gelegd worden?
Tenslotte is dit een problematiek die al vóór de digitalisering vol op speelde. Digitaal is het relatief eenvoudig af te schermen door met kleine bestanden te werken waarvan niet een origineel kan worden uitgeprint.Christian van der Ven zei:
Weinig reacties nog, Cees. Eigenlijk wel vreemd, want het is toch een onderwerp wat veel vakgenoten raakt. Maar misschien heeft het te maken met de vele onduidelijkheden rond deze materie?
Wat de ervaringen zijn van Nijmegen, dat weet ik niet. Maar blijkbaar gebeurt nu toch ook daar weer wat ook in veel gevallen rondom auteursrecht gebeurt: publiceren en dan pas handelen als er iemand piept, vooral vanuit praktische argumenten.
Wat trouwens auteursrecht en bouwvergunningen betreft: Pictoright is een procedure gestart tegen het Gemeentearchief Rotte...
Interessante discussie.
Ik heb, als architect, zeker belang in het tekenwerk van bestaande gebouwen. vooral woningen en panden die verbouwd moeten worden. sterker nog, om tot een goede omgevingsvergunning te komen moet je de bestaande situatie in beeld brengen. Hiervoor zijn tekeningen handig. Het zou helemaal goed zijn als deze digitaal zijn!
voor mij zijn naw en gba niet direct interessant.
Momenteel ben ik aan het onderzoeken of er meerdere architecten, tekenbureaus, makelaars, ontwikkelaars etc. belang hebben bij een digitaal archief voor tekeningen.
de hele materie vind ik erg interessant, als iemand mij precies kan vertellen hoe het zit met de auteurswet en privacy m.b.t. digitaal maken van tekeningen dan wil ik graag een keer met die persoon om tafel.
groet, Tom
Beste Tom,
het is zeker een interessante materie. Architecten zien natuurlijk niet graag gebouwen verschijnen die zij wel ontworpen hebben maar waarvoor zij niet zijn betaald. Zoals je aangeeft hebben dezelfde architecten echter ook een belang bij de vrije beschikking over bouwtekeningen van collega's. Bij de vrije beschikking spelen twee aparte wetten mee namelijk die voor de persoonsgegevens (bijna uitsluitend in de aanvraag- en vergunningsstukken) en de auteurswet voornamelijk bij de bouwtekeningen. Bij het alleen maar beschikbaar stellen van de bouwtekeningen is de problematiek van de persoonsgegevens al praktisch opgelost (tenzij ik een aspect over het hoofd.)
De auteursrechten zijn eigenlijk simpel de auteur (schepper/bedenker) Hoofdregel is dat het auteursrecht geldt gedurende het leven van de maker plus zeventig jaar na zijn dood. Dat is vastgelegd in artikel 37 tot met 42 van de
Auteurswet. Voor een bedrijf is dit volgens mij 80 jaar na schepping.
Maar de Auteursrechten kennen enkele uitzonderingen voor bijvoorbeeld Archieven en Bibliotheken en het kopiëren voor “eigen gebruik”. Voor archieven en bibliotheken is vastgelegd dat hun kopieën bedoelt zijn als raadpleegkopieën en niet buiten het eigen gebouw raadpleegbaar moeten zijn. (Dit stamt eigenlijk nog uit de microfilm tijd.) Het vrijelijk aanbieden op internet van bouwtekeningen valt denk ik niet onder deze uitzondering maar hierover is nog geen juridische uitspraak.
Archiefdiensten gaan hier verschillend mee om. Soms staat allen (inclusief de aanvraagformulieren met persoonsgegevens) op internet, soms is het afgeschermd en kan er alleen na inloggen (digitale studiezaal) worden geraadpleegd. Sommigen archiefdiensten plaatsen helemaal geen digitale bouwtekeningen op internet.
Het zou veel helpen als de branche organisatie van Architecten en bouwbureaus duidelijkheid scheppen over de manier waarop zij met het auteursrecht willen omgaan net als BUMA/STEMRA en Pictoright dit doen.
Bijgaand een pdf over auteursrecht en cultureelerfgoed dat TNO heeft opgesteld.
@Tom: Als je, los van gemeenten, een digitaal archief wil maken met tekeningen en dergelijke, dan geldt ook daarvoor dat die ontdaan moeten zijn van persoonsgegevens. Ik kan me voorstellen dat er op tekeningen ook contactgegevens van de opdrachtgever zijn opgenomen, zoals een naam en telefoonnummer.
Bij de gemeente Nijmegen speelde voor oude documenten de investering die nodig was voor anonimisering van bijvoorbeeld vergunningaanvragen een belangrijke rol. De verantwoordelijkheid voor het achterwege laten daarvan heeft het CBP bij de gemeente gelaten. Ik ben net als Cees benieuwd of er veel gemeenten zijn die bezwaren hebben ontvangen tegen de publicatie van persoonsgegevens in die oudere documenten.
Ik betwijfel trouwens of het niet kunnen zoeken op de gegevens van de aanvrager maar het wel kunnen zoeken op adres, en daarmee alle gegevens van de aanvrager kunnen achterhalen, voldoende is om te voldoen aan de Wbp-vereisten. Dergelijke toegangsbeperkingen, zoals ook het niet indexeerbaar maken door zoekmachines van de aanvragen, werpen in de praktijk geen wezenlijke barrières op bij het achterhalen van persoonsgegevens. Maar het CBP nam hier in 2008 nog wél genoegen mee.
Ook interessant in dit kader: de Richtsnoeren publicatie van persoonsgegevens op internet (CBP).
Beste Michaeël,
mijn ervaring is dat op de tekeningen zelf praktisch nooit, en als het wel zo is zeer summier de achternaam en woonplaats, van de opdrachtgever staat. Wel zijn uitvoerig de gegevens bekend van de maker/ontwerper maar dat zijn bedrijfsgegevens. Maar mijn ervaring stolet op bouwvergunningen van 10 jaar en ouder. Wellicht dat dit anders is bij nieuwere tekeningen. Het is altijd riskant je eigen ervaring als een standaard te nemen. Maar ik heb nog geen reacties vernomen dat de situatie elders anders ligt.
In mijn opzet levert het zoeken op adres alleen de bouwtekeningen op. De aanvraagformulieren en besluiten (zeg maar de A4 documenten) worden niet op internet getoond. Maar zijn alleen opvraagbaar in papierenvorm.
Je hebt de situatie van Nijimegen keurig omschreven. zou het CPG in 2013 nog het zelfde oordelen? Zal zeker afhangen van het aantal klachten.
Nog bedankt voor de link naar de richtlijnen voor persoonsgegevens op internet.
Cees Michaël van Leeuwen zei:
@Tom: Als je, los van gemeenten, een digitaal archief wil maken met tekeningen en dergelijke, dan geldt ook daarvoor dat die ontdaan moeten zijn van persoonsgegevens. Ik kan me voorstellen dat er op tekeningen ook contactgegevens van de opdrachtgever zijn opgenomen, zoals een naam en telefoonnummer.
Bij de gemeente Nijmegen speelde voor oude documenten de investering die nodig was voor anonimisering van bijvoorbeeld vergunningaanvragen een belangrijke rol. De verantwoordelijkheid voor het achterwege laten daarvan heeft het CBP bij de gemeente gelaten. Ik ben net als Cees benieuwd of er veel gemeenten zijn die bezwaren hebben ontvangen tegen de publicatie van persoonsgegevens in die oudere documenten.
Ik betwijfel trouwens of het niet kunnen zoeken op de gegevens van de aanvrager maar het wel kunnen zoeken op adres, en daarmee alle gegevens van de aanvrager kunnen achterhalen, voldoende is om te voldoen aan de Wbp-vereisten. Dergelijke toegangsbeperkingen, zoals ook het niet indexeerbaar maken door zoekmachines van de aanvragen, werpen in de praktijk geen wezenlijke barrières op bij het achterhalen van persoonsgegevens. Maar het CBP nam hier in 2008 nog wél genoegen mee.
Ook interessant in dit kader: de Richtsnoeren publicatie van persoonsgegevens op internet (CBP).