Wegwijzer Voorkeursformaten: de eerste screenshots

Het NDE-project Preservation Watch en Preferred Formats werkt aan het realiseren van voorzieningen voor het opstellen van voorkeursformatenbeleid, waaronder de Wegwijzer Voorkeursformaten. De eerste screenshots en de werking van de Wegwijzer lichten we hier toe.

De Wegwijzer helpt instellingen eigen beleid op te stellen over bestandsformaten. De bouw van de Wegwijzer is nu in volle gang. Als centraal uitgangspunt is gekozen voor een community-based aanpak. Instellingen krijgen de mogelijkheid eigen beleid op bestandsformaten te delen met elkaar. Zodoende ontstaat een wijdverspreid kennisniveau over bestandsformaten in Nederland waarin we willen bevorderen dat instellingen elkaar helpen en bevragen.

De Wegwijzer gaat bestaan uit drie delen: een Stappenplan, een Register en Instellingsbeleid (community). Dat zit zo. We hebben een model ontwikkeld en daaruit een Stappenplan opgezet, dat uitgaat van enerzijds de Houdbaarheid van bestandsformaten en anderzijds het specifieke Belang dat een instelling heeft. De website is interactief, en na het doorlopen van het Stappenplan leidt dit tot een weging. De instelling kiest vervolgens zelf welk formaat de instelling opneemt in het beleid als voorkeursformaat.

Het Register maakt gebruik van internationale bronnen (PRONOM, Wikidata, Library of Congress, National Archives and Records Administration). We willen zo veel mogelijk bestaande registers en bronnen hergebruiken (data – in). Maar, we maken het Register ook zodanig dat het mogelijk is om de informatie uit het Register weer machine leesbaar te delen via API volgens semantische infrastructuur; denk bv. aan koppeling aan het NDE Termennetwerk (data – uit).
Kortom, we creëren een zo Nederlandstalig mogelijk Register, op basis van internationale bronnen die machine leesbaar herbruikbaar is.

Via het Instellingsbeleid maken we de combinatie van Stappenplan, Register en Instellingsbeleid: de community-aanpak zit hierin dat instelling de eigen keuze voor een bepaald bestandsformaat kenbaar kan maken door bij betreffende formaat ‘aan te hangen’ in het Register. Op de eigen Instellingspagina komt een overzicht van de bestanden die een instelling als ‘ voorkeur’ heeft gekozen. Ook eigen kennisniveau/ onderzoek kan de instelling op deze pagina toevoegen aan de Wegwijzer.
Zo kan bv. Tresoar zien welke formaten de Groninger Archieven hebben gekozen, contact opnemen met Groninger Archieven, deskundigheid uitwisselen, en van elkaar leren.
De website toont hiermee het voorkeursformatenbeleid van de instelling, en het is mogelijk deze keuzes van de instelling weer te exporteren uit de Wegwijzer naar bv. *.CSV, zodat je als instelling je eigen lijst ‘cadeau’ krijgt.

De Expertisegroep Voorkeursformaten gaat de Wegwijzer beheren en doorontwikkelen.

Op de Werelddag voor Digitale Duurzaamheid (afgelopen 5 november 2020) hebben we in een presentatie alvast de eerste screenshots gedeeld. De hele presentatie ‘Gevonden: voorkeursformatenbeleid’ kun je bovenaan deze blog downloaden, incl. extra uitleg bij de screenshots.
LET WEL:
- de screenshots geven een eerste indicatie: de Wegwijzer is volop under construction
- voor het Instellingsbeleid wordt Regionaal Archief Alkmaar gebruikt met fictieve waarden